فتانه قلاوند - دانش آموخته کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت.
ذبیح الله اعظمی ساردویی - عضو هیات علمی بخش گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی- دانشگاه جیرفت
فرناز فکرت - مربی گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت
مریم پاینده - دانش آموخته کارشناسی ارشد گیاه شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

گل جالیز (Orobanche spp.) انگل مطلق ریشه گیاهان دولپه و دارای خسارت فراوان می باشد. بنزوتیادیازول به عنوان ماده محرک، پتانسیل القای مقاومت در برخی گیاهان را دارد. در این پژوهش، تاثیر غلظت های مختلف BTH (۱۰، ۱۰۰ و ۵۰۰ میلی گرم در لیتر) در القای مقاومت در گیاه گوجه فرنگی در برابر گل جالیز  Loefl Orobanche cernua موردمطالعه قرار گرفت. ابتدا حساسیت هفت رقم نسبت به بیمارگر ارزیابی شد. دو رقم ارلی اربانا و سوپرچف به ترتیب به عنوان متحمل ترین و حساس ترین ارقام جهت آزمایش  گلخانه ای بعدی انتخاب شدند. نشاءها قبل از انتقال به گلدان های حاوی ۲۰ میلی گرم بذر گل جالیز، به مدت یک ساعت در غلظت های مختلف BTH خیسانده و همچنین ۱۵ روز بعد، مجددا آبیاری شدند. پس از سه ماه، شاخص های رشدی میزبان و بیمارگر بررسی و اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که رقم متحمل و تمامی غلظت های BTH در مهار بیمارگر موثر بودند. غلظت mg/l۱۰۰ و ۵۰۰ در رقم ارلی اربانا مهار صددرصدی بیمارگر را دربر داشت. همچنین تغییرات فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز و پراکسیداز در زمان های ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت بعد از کاربرد BTH موردبررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج، بیشترین فعالیت آنزیمی در رقم ارلی اربانا در غلظت mg/l ۵۰۰ در حضور گل جالیز حاصل شد. درمجموع، استفاده از ترکیبات تجاری BTH به عنوان یک فعال کننده سیستم دفاعی گیاه و یک ترکیب جدید، ساده و سازگاربامحیط زیست می تواند جهت مهار گل جالیز در کشاورزی پایدار بکار رود.

آنزیم, کنترل, BTH, گوجه فرنگی, Orobanche