پریسا رحیمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان.
بهرام شریف نبی - استاد بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان.

گلرنگ   (Carthamus tinctorius L.) گیاهی یکساله و دانه روغنی است که در شرایط آب و هوایی گرم وخشک کشور به خوبی سازگار می باشد و تولید آن بخاطر روغن اخیرا گسترش یافته است. پوسیدگی فوزاریومی ریشه یکی از بیماری­های مهم گلرنگ در ایران می­باشد. استفاده از ارقام مقاوم یکی از راهکارهای اصلی برای کاهش خسارت وارده به شمار می­رود. در تحقیق حاضر تنوع ژنتیکی ارقام گلرنگ و مقاومت نسبی به پوسیدگی فوزاریومی ریشه با استفاده از نشانگرهای AFLP بررسی گردید. شصت ژنوتیپ انتخابی در سه تکرار با استفاده از طرح بلوک کاملا تصادفی تحت شرایط آزمایشگاهی و گلخانه­ای مورد بررسی قرار گرفتند. چهل و نه ژنوتیپ از ایران و ۱۱ ژنوتیپ از سایر کشورها با استفاده از جدایه بیماریزای Fusarium solani (جدا شده از گلرنگ) تلقیح شده و بر اساس نوع واکنش به بیماری در پنج گروه مقاوم، نیمه مقاوم، حساس، نیمه حساس و متحمل گروه بندی شدند. با توجه به نتایج بررسی تنوع ژنتیکی حاصل از نشانگرهای AFLP، ژنوتیپ­ها بر اساس مقاومت به بیماری متمایز و گروه بندی شدند. بوت استرپ برای مقایسه اختلاف میانگین درون و بین ژنوتیپ­ها و میزان مقاومت به بیماری پوسیدگی فوزاریومی استفاده گردید. خوشه بندی حاصل از نتایج AFLP و خصوصیت مقاومت ژنوتیپ­ها تطابق کامل نداشتند اما ژنوتیپ­های مقاوم و حساس به طور کامل از یکدیگر جدا شده و با اختلاف معنی دار از سایر ژنوتیپ­ها خوشه بندی شدند.

گلرنگ, پوسیدگی ریشه, مقاومت, AFLP, بیماریزایی