مطالعه ی آماری و ارزیابی عوامل موثر در تشدید زلزله بر اساس مدل های GWR و OLS (منطقه ی موردمطالعه: غرب استان کرمانشاه)

انسان از ابتدای حیات خود دائما با تهدیدهای ژئومورفیک مواجه بوده و این مخاطرات، خسارت های جانی و مالی را در زیستگاه های انسانی به ویژه شهرها و روستاها برای جوامع انسانی به دنبال داشته است. یکی از این مخاطرات، زلزله است. نیمه ی غربی استان کرمانشاه ازجمله کانون های زلزله خیز کشور می باشد که در این پژوهش به عنوان منطقه ی موردمطالعه برگزیده شد. در این پژوهش جهت بررسی الگوی فضایی زلزله های رخ داده در قرن اخیر در منطقه ی موردمطالعه، داده های موردنیاز از سایت سازمان زمین شناسی ایالات متحده استخراج گردید. سپس در راستای سنجش نحوه ی توزیع فضایی داده ها از شاخص موران استفاده گردید. همچنین جهت ارتباط بین کاربری های اراضی و کانون های زلزله از مدل های رگرسیونی OLS و GWR استفاده شد. نتایج نشان می دهد که در دوره ی مورد بررسی از ۱۷۳ زلزله ی رخ داده ۲۲ مورد بیش از ۵ ریشتر قدرت داشته اند. الگوی توزیع متغیر عمق زلزله های رخداده با استفاده از آماره ی موران از نوع الگوی خوشه ای بوده و با توجه به بالا بودن میزان P-value (۴۹/۰) و پایین بودن Z (۶۸/۰-) خودهمبستگی فضایی را برای این پارامتر تایید می کند. طبق مدل OLS تمام متغیرهای مورد استفاده متغیرهای اصلی و تاثیرگذار بوده اند، اما نزدیکی به گسل بیش ترین نقش را دارا می باشد. لکن عدد VIF (۵/۷) به دست آمده برای متغیرها نشان دهنده ی این است که احتیاج به بررسی متغیرهای مستقل بیش تری وجود دارد، اما طبق مدل GWR مقدار مربعات باقی مانده ی تعدیل شده که نمایانگر شاخص خوبی انطباق می باشند، بیانگر کاهش خطا و افزایش دقت در برآورد متغیر وابسته و بیانگر برتری مدل رگرسیون وزن دار جغرافیایی نسبت به مدل حداقل مربعات است. همچنین نتایج حاکی از آن است که میزان شدت زلزله ارتباط مستقیمی با شاخص های تراکم گسل، نزدیکی به گسل و ارتفاع دارد و کم ترین ارتباط را با کاربری های زمین های بایر و باغات و جنگل نشان داد.

Keywords:

Statistical study , geographical weight regression model , OLS , west of Kermanshah. , مطالعه ی آماری , زلزله , مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی , OLS , غرب کرمانشاه.