مقایسه نظریه آشنایی راسل و نظریه علم حضوری ملاصدرا
عنوان مقاله: مقایسه نظریه آشنایی راسل و نظریه علم حضوری ملاصدرا
شناسه ملی مقاله: JR_WPH-17-65_004
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_WPH-17-65_004
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
زهرا خزاعی - استاد فلسفه، دانشگاه قم، قم، ایران
زهرا سرکارپور - دکتری فلسفه تطبیقی دانشگاه قم، قم، ایران
خلاصه مقاله:
زهرا خزاعی - استاد فلسفه، دانشگاه قم، قم، ایران
زهرا سرکارپور - دکتری فلسفه تطبیقی دانشگاه قم، قم، ایران
نظریه علم حضوری جایگاه ویژهای را در نظام صدرایی به خود اختصاص داده است. علم حضوری هم یک نظریه در حوزه معرفت شناسی فلسفه صدرا است و هم نظریهای است برای تبیین خودآگاهی. تامل بر این نظریه مهم، بیدرنگ ما را متوجه ماهیت پیچیده و رازآمیز آن خواهد کرد. نوشتار حاضر بر آن است تا در قالب نگرشی مقایسهای بین این نظریه و یکی از مهمترین نظریههای خودآگاهی در فلسفه تحلیلی، یعنی نظریه آشنایی، با زبانی روشنتر یک بازخوانی دقیق و شفاف از آن ارائه کند. نظریه آشنایی راسل در نگاه نخست یکی از شبیهترین نظریهها به نظریه صدرا است. ویژگیهایی همچون شرط حضور، بیواسطگی، خطاناپذیری و از این قبیل، نمونههایی از همسویی این دو نظریهاند. اما بحث اتحاد عالم و معلوم در نظریه صدرا نقطه جدایی این دو نظریه است و در حقیقت جایی است که ادعای قرابت میان این دو را با چالش جدی مواجه خواهد کرد. در نهایت شاید با قدری تسامح بتوان گفت نظریه راسل تصویری ابتدایی و تکمیل نشده از نظریه صدرا است. ضمن اینکه باید توجه داشت که فهم این دو نظریه در بستر نظام فلسفی متفاوت این دو فیلسوف- یعنی اصالت وجود صدرا و مبناگرایی معرفتی راسل- ادعای قرابت عمیق بین این دو نظریه را مشکلتر می سازد.
کلمات کلیدی: خودآگاهی, راسل, ملاصدرا, علم حضوری, نظریه آشنایی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1414410/