شقایق رسولی - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران
حمیدرضا علی اکبرپور - گروه بهداشت و تغذیه دام و طیور، دانشکده دامپزشکی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران
سید محمد حسینی - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران

زمینه مطالعه: تا کنون فیتازهای متفاوتی از منابع مختلف، شناسایی و برای استفاده در تغذیه طیور معرفی شده است.هدف: بررسی اثرات دو نوع آنزیم ۶ -فیتاز متفاوت از لحاظ منشا تولید، روی صفات عملکردی، شاخص های بیومتریک، شیمیایی و میزان استحکام استخوان درشت نی و همچنین برخی فراسنجه های خونی و ترکیب لاشه جوجه های گوشتی انجام پذیرفت.روش‎کار: ۲۱۶ قطعه جوجه خروس سویه راس، در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار غذایی و ۶ تکرار و ۱۲ جوجه در هر تکرار، به مدت ۴۲ روز مورد بررسی قرار گرفتند. تیمارهای غذایی شامل ۱ جیره بدون آنزیم فیتاز (شاهد )، ۲ جیره حاوی ۵۰۰ واحد فعال فیتاز حاصل از قارچ آسپرژیلوس نایجر (فیتاز قارچی) در هر کیلوگرم ۳ جیره حاوی ۵۰۰ واحد فعال فیتاز حاصل از آسپرژیلوس اوریزا تغییر ژنوتیپ یافته با استفاده از ژن های باکتری سیتروباکتر براکی (فیتار ژنوتیپ نوترکیب) در هر کیلوگرم، بود.نتایج: فسفر خون جوجه هایی که فیتاز حاصل از ژنوتیپ نوترکیب دریافت کردند بیشتر از پرندگان شاهد بود (۰۵/۰P<). فسفر استخوان این گروه نسبت به فسفر استخوان جوجه های دریافت کننده فیتاز قارچی، بیشتر بود (۰۵/۰P<). میزان مقاومت استخوان تحت تاثیر نیروی شکست در جوجه های مصرف کننده فیتاز حاصل از ژنوتیپ نوترکیب اگر چه تفاوت معنی داری با میزان مقاومت استخوان جوجه های دریافت کننده فیتاز قارچی نداشت ولی از میزان مقاومت استخوان پرندگان شاهد بیشتر بود (۰۵/۰P<). اثر تیمارها بر صفات عملکرد، طول، قطر، خاکستر، کلسیم و وزن خشک استخوان، همچنین غلظت HDL، تری گلیسرید، کلسترول، کلسیم و آنزیم آلکالین فسفاتاز ، گلوکز، پروتئین تام خون و ترکیب لاشه معنی دار نبود.نتیجه­گیری نهایی: افزودن ۵۰۰ واحد فعال فیتاز حاصل از ژنوتیپ نوترکیب به هر کیلوگرم جیره در مقایسه با فیتاز حاصل از قارچ آسپرژیلوس نایجر، بدون تغییر عملکرد رشد سبب افزایش میزان فسفر خون، استخوان درشت نی و همچنین مقاومت استخوان درشت نی جوجه خروس های گوشتی شد.

فیتاز, استخوان, عملکرد, جوجه گوشتی, لاشه