محمد مهدی ملکشاهی نژاد - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران
سیدمهدی قمصری - گروه جراحی و رادیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمد مهدی دهقان - گروه جراحی و رادیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
غلامرضا نیکبخت بروجنی - گروه میکروبیولوژی و ایمونولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سید صدرا ایزدی - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران

زمینه مطالعه: زخم های باز اندام حرکتی یکی از شایع ترین مشکلات در اسب ها می باشد که به دلایلی نظیر کمبود بافت نرم، رشد سریع بافت گرانوله اضافه، آلودگی زیاد و پاسخ ضعیف به درمان های رایج، ترمیم آن ها معضل بزرگی برای دامپزشکان است. استفاده از سلول های بنیادی مزانشیمی جهت ترمیم زخم ها از روش هایی است که به تازگی توجه محققین را به خود جلب کرده است. در این میان سلول های بنیادی مشتق از بافت چربی به عللی نظیر سهولت تهیه، تعداد بسیار زیاد سلول های بنیادی حاصله در استحصال اولیه و قابلیت تمایز به رده های مختلف سلولی کاربرد فراوان یافته اند.هدف: مطالعه حاضر به منظور ارزیابی بیان ژن های کلاژن های تیپ ۱ و ۳ در روند التیام زخم باز اندام حرکتی اسب با استفاده از سلول های بنیادی خودی مشتق از بافت چربی و مقایسه آن با سلول های بنیادی مشتق از مغز استخوان صورت گرفت.روش‎کار: پس از ایجاد زخم های باز تجربی در اندام های حرکتی چهار اسب و درمان آن ها با استفاده از سلول های بنیادی مزانشیمی خودی، از روش Real-Time PCR برای ارزیابی و مقایسه میزان بیان ژن های کلاژن تیپ ۱ و ۳ در روند التیام زخم استفاده شد.نتایج: اختلاف معنی دار در تغییر بیان ژن های کلاژن تیپ ۱ و ۳ در بین گروه های درمانی مشاهده گردید. با وجود آن که بیشترین میزان بیان ژن های انواع کلاژن مربوط به سلول های بنیادی مشتق از مغز استخوان بود اما بین این سلول ها و سلول های مشتق از بافت چربی اختلاف معنی داری مشاهده نشد.نتیجه­گیری نهایی: بر این اساس با توجه به مزایای سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از بافت چربی و عملکرد قابل قبول، این سلول ها می توانند به عنوان روشی نوین در تسریع فرایند التیام زخم های اندام حرکتی مد نظر قرار گیرند.

ترمیم زخم, اسب, سلول های بنیادی مزانشیمی, مغز استخوان, بافت چربی