مهناز شهبازی - دبیر الهیات و معارف اسلامی، دبیرستان کوثر، زرین شهر، اصفهان

تقریب و همبستگی میان مذاهب اسلامی مسئله ای است حیاتی و بسیار مهم که جامع ترین و کامل ترین پشتوانه های دینی (یعنی قرآن و سنت) به وضوح آن را تائید می کند. در حالی که به وضوح آن را تائید می کند. در حالی که به صراحت از جانب خداوند حکیم آیات و رهنمودهایی برای تحقق این اصل اساسی و حیات بخش در میان امت اسلامی نازل شده است، اما با این وجود، در قرن اخیر و با ظهور جریان های تندروی اسلامی و علنی شدن دشمنی بدخواهان اسلام، مسئله ی تقریب مذاهب اسلامی به یکی از دغدغه های مهم دلسوزان جهان اسلام تبدیل شده است. کتاب ها و مقالات بسیاری نوشته شده است؛ ولی با این همه، هنوز در این باره با خلاهای پژوهشی درباره مفاهیم مرتبط با تقریب مذاهب اسلامی ارجمله مبانی نظری و زیرساخت های نقلی و عقلی آن، مواجه هستیم. تنها در صورت تحقق و تثبیت مبانی نظری، مسئله ی تقریب، بنیادی استوار و ماندگار پیدا خواهد کرد. مفهوم های قرآنی امت واحده و برادری ایمانی نیز بسترهای قرآنی و تقریب مذهبی است؛ همچنین طبیعی و اجتناب ناپذیر بودن اختلاف که در کتاب و سنت هم به رسمیت شناخته شده اند، مسموغ و مصحح تفاوت ها در فهم و مانعی در برابر تبدیل این تفاوت ها به جدایی و ا نشاقق است. اگر اعتصام به حبل الله و عدم تفرق یک اصل قرآنی است و به حکم «لایزالون مخلفین» اختلاف نیز اجتناب ناپذیر است. پس می توان به رغم اختلاف ها، همزیستی و همدلی داشت. با توجه به مخالفت هایی که با تقریب مذاهب می شود که گاه از روی دلسوزی و تحقیق نیز است، در این پژوهش کوشیده ایم که مبانی مشترک و تقویت کننده را با دید تجلیلی بیابیم و بشناسیم، سپس با نقد آنها، موانع نظری تقریب را از میان برداریم.

تقریب، تقویت، موانع، وحدت اسلامی، مبانی مشترک