عبدالستار دارابی - .تهران
مصباح بابالار - دانشگاه تهران
عبدالکریم کاشی - تهران
محسن خدادادی - موسسه اصلاح بذر و نهال

چکیده به منظور آنالیز رشد و بررسی تغییرات کربوهیدراتهای غیر ساختمانی ساده (ساکارز،گلوکز و فروکتوز) در هنگام تشکیل سوخ در ارقام قرمز آذرشهر، زرگان، سفید نیشابور و سفید قم آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. بذور در اواسط اسفند درخزانه کشت و اواخر اردیبهشت به زمین اصلی منتقل شدند. شروع تشکیل سوخ با تجمع کربوهیدراتها درغلاف برگ همراه بود. قبل و بعد از تشکیل سوخ (حدود۲۰روز بعد از تشکیل سوخ) حداکثر مقدار کربوهیدراتهای غیر ساختمانی ساده به رقم سفید قم تعلق داشت. حداکثر و حداقل درصد افزایش کربوهیدراتهای غیر ساختمانی ساده به ترتیب مربوط به گلوکز و ساکارز بود. نتایج آنالیز رشد مشخص نمود که در همه ارقام مورد بررسی، مرحله رشد کند تا حدود ۷۵ روز بعد از جوانه زدن ادامه داشته و سپس مرحله رشد سریع برگ آغاز شد. در رقم زرگان زودتر تشکیل شدن سوخ و بالاتر بودن سرعت رشد این اندام در بیشتر دوره رشد ونمو اندام مزبور سبب افزایش عملکرد این رقم نسبت به سایر ارقام گردید. همبستگی مثبت و معنی داری در سطح ۱% (۴۸ % r=) بین سرعت رشد نسبی و سرعت آسمیلاسیون خالص مشاهده شد. رقم زرگان حداکثر عملکرد کل و قابل فروش را تولید نمود و این رقم برای کشت درمنطقه کرج توصیه می شود. واژه های کلیدی: پیاز، عملکرد،کربوهیدرات، آنالیز رشد، سرعت آسمیلاسیون خالص