محمد زکی عقل - نویسنده
کرامت اله ایزدپناه - مسئول مکاتبه

به منظور تعیین ویروئیدهای مو در فارس نمونه برداری از تاک های دارای علائم مختلف یا بدون علائم در چند نقطه انجام شد. از بافت برگ نمونه ها نوکلئیک اسید کل استخراج و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ویروئیدهای گزارش شده مو، با روش RT-PCR بررسی شد. محصول پی سی آر پس از همسانه سازی تعیین ترادف شد. نتایج نشان داد که تاک های مورد بررسی به ویروئیدهای لکه زرد شماره ۱ مو (GYSVd۱)، لکه زرد شماره ۲ مو (GYSVD۲)، کوتولگی رازک (HSVd) و ویروئید استرالیایی مو (AGVd) آلوده هستند. بیشترین میزان آلودگی در نمونه ها مربوط به GYSVd۱ و کمترین آن مربوط به AGVd بود. در هیچ موردی آلودگی به ویروئید اگزوکورتیس مرکبات دیده نشد. جدایه های GYSVd۱ از لحاظ ترادف و ساختمان ثانویه ناحیه بیماری زایی مشابه اعضای تیپ دوم این ویروئید و همراه با علائم لکه زرد بودند. در آلودگی توام این ویروئید با ویروس برگ بادبزنی مو بر شدت علائم افزوده می شد. در ساختمان ثانویه جدایه های GYSVd۲ و HSVd بیشترین تفاوت با سایر جدایه ها در نواحی بیماری زایی و انتهای سمت چپ مشاهده شد. ویروئید استرالیایی مو (AGVd) برای اولین بار از ایران گزارش می شود. جدایه ایرانی این ویروئید دارای خصوصیات بیولوژیکی و مولکولی متفاوتی نسبت به سایر جدایه ها و بیشترین تفاوت آن مربوط به ساختمان ثانویه ناحیه بیماری زایی بود.

ویروئیدهای مو, ویروئید لکه زرد مو, ویروئید کوتولگی رازک, ویروئید استرالیائی مو, مو