اثرات هرس و تراکم بوته روی صفات مرتبط با عملکرد سه رقم خیار گلخانه ای

چکیده مقایسه عملکرد کمی و کیفی سه رقم خیار گلخانه ای شامل سینا (Sina)، آمیرال (Amyral) و نگین (Negin) به صورت آزمایش فاکتوریل ۳×۳×۳ در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه نوع هرس (الف- حذف تمام ساقه های فرعی از روی ساقه اصلی، ب- باقی گذاشتن یک گره و یک برگ بعد ازآن روی تمام شاخه های فرعی و ج- باقی گذاشتن دو گره و یک برگ بعد از آن روی تمام شاخه های فرعی) و سه سطح تراکم (الف-۸/۱ بوته در متر مربع، ب- ۱/۲ بوته در متر مربع و ج- ۴/۲ بوته در متر مربع) در شش تکرار برای صفات عملکرد، تعداد میوه در بوته، تعداد میوه نافرم در بوته و متوسط وزن میوه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر هرس روی همه صفات مرتبط با عملکرد در سطح احتمال ۱ درصد معنی دار بود. میانگین عملکرد در متر مربع برای سطوح مختلف تراکم اختلاف معنی داری را در سطح احتمال ۱ درصد نشان داد. همچنین اثر متقابل هرس و رقم بر روی شاخص های عملکرد در سطح احتمال ۱ درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد در متر مربع و عملکرد در هر بوته مربوط به تیمار هرس نوع سوم (باقی گذاشتن دو گره و یک برگ بعد از آن روی شاخه های فرعی) به ترتیب با ۲/۱۶ کیلوگرم در متر مربع و ۷۵/۷ کیلوگرم در هر بوته بود. از طرفی تراکم ۴/۲ بوته در متر مربع نیز، بالاترین عملکرد در متر مربع را با میانگین ۶/۱۵ کیلوگرم در متر مربع به خود اختصاص داد. اثر رقم نیز روی تمام صفات مورد مطالعه، به جز تعداد میوه نافرم در بوته، معنی دار شد. مقادیر عملکرد در متر مربع و عملکرد بوته به ترتیب در رقم نگین ۲/۱۵ کیلوگرم در متر مربع و ۲۷/۷ کیلوگرم در بوته بود که نسبت به دو رقم دیگر برتری معنی داری داشت. در رقم آمیرال این مقادیر به ترتیب ۵/۱۳ کیلوگرم در متر مربع و ۴۵/۶ کیلوگرم در بوته و در رقم سینا ۱۴ کیلوگرم در متر مربع و ۶۶/۶ کیلوگرم در بوته بوده است. تعداد میوه نافرم با باقی گذاشتن گره های بیشتر روی شاخه های فرعی افزایش معنی داری را نشان داد که نشان می دهد میوه های نافرم بر روی شاخه های فرعی نسبت به ساقه اصلی بیشتر تشکیل می شوند. همچنین تفاوت در نوع هرس نشان داد که متوسط وزن میوه های قرار گرفته بر روی ساقه اصلی بیشتر از میوه های تشکیل شده روی ساقه های فرعی بود. واژه های کلیدی: خیار گلخانه ای، هرس، تراکم، رقم، عملکرد