تاثیر کودهای بیولوژیک و آلی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)

چکیده به منظور بررسی تاثیر کودهای بیولوژیک و آلی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی در ۳ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ۴ کود بیولوژیک و تلفیق های دوگانه آنها به شرح زیر بود : ۱- تیمار شاهد (بدون هیچ تیمار کودی)، ۲- باکتری سودوموناس (گونه Pseudomonas putida)، ۳- باکتری ازتوباکتر (گونه Azotobacter chroococcum )، ۴- کمپوست، ۵- ورمی کمپوست، ۶- ترکیب سودوموناس و ازتوباکتر، ۷- ترکیب سودوموناس وکمپوست، ۸- ترکیب سودوموناس و ورمی کمپوست، ۹- ترکیب ازتوباکتر و کمپوست، ۱۰- ترکیب ازتوباکتر و ورمی کمپوست، ۱۱- ترکیب کمپوست و ورمی کمپوست. کلیه تیمارهای مورد آزمایش از نظر درصد و عملکرد اسانس و میزان آنتول، لیمونن، فنکون و استراگول موجود در اسانس اختلاف معنی داری نشان دادند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیشترین و کمترین درصد اسانس به ترتیب در تیمارهای شاهد (۹/۲) و ورمی کمپوست+ازتوباکتر (۲/۲) حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس (۹/۲۹ لیتر در هکتار) و میزان آنتول در اسانس (۷/۶۹%) و کمترین میزان لیمونن (۸۴/۴%)، فنکون (۱۴/۶%) و استراگول (۷۸/۲%) در اسانس در تیمار مخلوط کمپوست و ورمی کمپوست بدست آمد. کلیه تیمارهای کودی مورد استفاده عملکرد و درصد آنتول را نسبت به تیمار شاهد بصورت معنی داری افزایش دادند. بیشترین میزان لیمونن، فنکون و استراگول موجود در اسانس و کمترین میزان آنتول در تیمار شاهد حاصل شد. واژههای کلیدی: رازیانه، آنتول، ازتوباکتر، استراگول، سودوموناس، لیمونن، فنکون، کمپوست، ورمی کمپوست