رضا امین پور
مصطفی مبلی - دانشگاه صنعتی اصفهان
احمد مرتضوی بک

چکیده به منظور بررسی سازگاری و خصوصیات عملکرد سوخ ۱۲ رقم پیاز روزکوتاه جهت کشت پاییزه در اصفهان آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۴ تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان طی دو سال زراعی ۸۷-۱۳۸۶ و ۸۸-۱۳۸۷ انجام شد. ارقام عبارت بودند از : ۱- پگاسوس، ۲- گرانو ۶۸۳۵ (ایکس پی۰۷۵۹۶۸۳۵)، ۳- هیبرید سیروس، ۴- تگزاس ارلی وایت، ۵- هیبرید جاگوار، ۶- سنچوری (ای ایکس۰۷۵۹۲۰۰۰)، ۷- کالرا، ۸- هیبرید پریماورا، ۹- لاهویا، ۱۰- تگزاس یلو گرانو ۵۰۲ (رقم مورد کشت در منطقه)، ۱۱- کونتسا و ۱۲- هیبرید ساوانا سوییت. بذور ارقام در مهر ماه به صورت ردیفی درکرت کشت گردید و عملیات زراعی معمول انجام شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر سال معنی دار نگردید لذا داده ها در هم ادغام و آنالیز گردید. نتایج نشان داد که رقم هیبرید سیروس بیشترین عملکرد کل (۳۹/۱۰۹ تن در هکتار) و عملکرد بازارپسند (۴۷/۹۴ تن در هکتار) و رقم لاهویا کمترین عملکرد کل (۱۹/۲۸ تن در هکتار) و عملکرد بازارپسند (۱۷/۱۶ تن درهکتار)، را با اختلاف معنی داری نسبت به سایر ارقام تولید کردند. عملکرد کل و عملکرد بازارپسند رقم تگزاس یلو گرانو۵۰۲ با اختلاف معنی داری نسبت به هیبرید سیروس در مرحله بعد قرارگرفت. تغییرات میانگین های قطر و ارتفاع سوخ ارقام تقریبا روندی مشابه تغییرات عملکرد نشان داد. ارقام هیبرید جاگوار و لاهویا به ترتیب با ۶۶/۴ و ۵۸/۲ میلی متر بیشترین و کمترین قطر گردن سوخ را داشتند. بیشترین میزان ماده خشک سوخ (۳۸/۱۰ درصد) و کل مواد جامد محلول سوخ (۷/۱۰ درصد) در رقم کونتسا حاصل شد. کمترین میزان ماده خشک سوخ (۹/۷ درصد) و کل مواد جامد محلول سوخ (۰۴/۷ درصد) بترتیب در ارقام پریماورا و ساوانا سوئیت بدست آمد. همبستگی ماده خشک و مواد جامد محلول با ضریب ۷۱/۰ معنی دار گردید. به طور کلی رقم هیبرید سیروس سازگاری مناسبی به شرایط منطقه نشان داد. واژه های کلیدی: پیاز، ارقام روزکوتاه، سازگاری، عملکرد سوخ، ماده خشک، مواد جامد محلول