حیدر زرقی - دانشگاه فردوسی مشهد
ابوالقاسم گلیان - دانشگاه فردوسی مشهد
حسن کرمانشاهی - دانشگاه فردوسی مشهد
احمد رضا راجی - دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا هروی موسوی - دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی اثر سطوح تریتیکاله با و بدون افزودن مکمل آنزیمی زایلاناز-بتاگلوکاناز در جیره آغازین جوجه های گوشتی، آزمایشی با تعداد ۵۰۰ قطعه جوجه خروس یک روزه سویه راس ۳۰۸ در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل (۲×۵) با ۵ تکرار و ۱۰ قطعه پرنده در هر واحد آزمایشی انجام شد. عوامل آزمایش شامل ۵ سطح تریتیکاله (صفر، ۸، ۱۶، ۲۴ و ۳۲ درصد) و دو سطح افزودن مکمل آنزیمی (صفر و ۰۵/۰ درصد) بود. جیره های آزمایشی به نحوی فرموله شدند که از لحاظ انرژی و مواد مغذی مساوی باشند و از یک تا ۱۰ روزگی به صورت تغذیه آزاد در دسترس پرندگان مورد آزمایش قرار گرفتند. افزایش سطح تریتیکاله در جیره آغازین جوجه های گوشتی به ۱۶ درصد و بالاتر باعث کاهش معنی دار میانگین وزن ۱۰ روزگی و رشد روزانه و افزایش معنی دار ضریب تبدیل غذایی شد. با افزایش سطح تریتیکاله در جیره آغازین عوارض ضد تغذیه ای آن بر شرایط فیزیکی و مورفولوژی دستگاه گوارش مثل افزایش معنی دار ویسکوزیته محتویات روده و وزن نسبی اندام های گوارشی و کاهش ارتفاع ویلی ها مشاهده شد. افزودن مکمل آنزیمی زایلاناز-بتاگلوکاناز به جیره باعث بهبود معنی دار عملکرد تولیدی و کاهش اثرات ضد تغذیه ای تریتیکاله شد. تاثیر سطوح تریتیکاله و مکمل های آنزیمی بر متابولیت های خونی معنی دار نشد. نتایج این مطالعه نشان داد که می توان از تریتیکاله در جیره آغازین جوجه های گوشتی تا سطح ۸ درصد بدون بروز اثرات منفی بر شاخص های عملکرد تولیدی استفاده نمود.

آنزیم, تریتیکاله, جوجه های گوشتی, عملکرد, ویسکوزیته, متابولیت های خونی, مورفولوژی روده