رضا طهماسبی - دانشگاه فردوسی مشهد
امید دیانی - دانشگاه فردوسی مشهد
امین خضری - دانشگاه فردوسی مشهد

در این آزمایش خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و تخمین دیواره سلولی موثر فیزیکی و قابلیت هضم چند محصول فرعی کشاورزی شامل لرد، تفاله و هسته خرما، تفاله انگور، پوسته پسته، تفاله لیمو ترش و کاه برنج به روش برون تنی (in vitro) تعیین گردید. داده های جمع آوری شده در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار آنالیز آماری شدند. خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و قابلیت هضم در بین نمونه های خوراکی به طور معنی داری متفاوت بودند. کاه برنج با ظرفیت نگهداری آب بالا و دانسیته توده ای پایین بر روی فاز مایع شکمبه-نگاری شناور شده و سبب تحریک فرایند نشخوار می گردد. هسته خرما با دانسیته توده ای بالا تمایل به رسوب در شکمبه داشت. در بین خصوصیات شیمیایی، کربوهیدرات غیر فیبری تفاله لیمو ترش و پوسته پسته و پروتئین خام تفاله انگور، لرد و تفاله خرما با بقیه مواد خوراکی تفاوت معنی داری داشتند. با مشاهده نتایج خصوصیات فیزیکی، تفکیک اندازه ذرات و دیواره سلولی موثر فیزیکی، کاه برنج تامین کننده خصوصیات مناسب الیاف در جیره می باشد. همچنین تفاله انگور، هسته و لرد خرما می توانند تامین کننده بخشی از دیواره سلولی موثر فیزیکی جیره باشند. با استفاده از الک های جدید پنسیلوانیا، نسبت به نوع قدیمی آن، تفکیک اندازه ذرات و دیواره سلولی موثر فیزیکی دقیق تر محاسبه شد. در بین محصولات فرعی بررسی شده، از تفاله خرما با کربوهیدرات غیر فیبری و پروتئین مناسب و قابلیت هضم بالا می توان به نسبت بیشتری در جیره نشخوار کنندگان استفاده نمود.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی, قابلیت هضم, فرآورده های فرعی کشاورزی