مطالعه کروموزومی در برخی از گونه های جنس Cirsium در استان های خراسان رضوی و شمالی

  چکیده   سابقه و هدف : جنس Cirsium یکی از سرده های خانواده کاسنی است و تا کنون ۳۰۰-۲۵۰ گونه آن در جهان گزارش شده است. گیاهان این سرده علفی، دو ساله یا چند ساله و پایا بوده و در افریقا، اروپا و امریکا رویش دارند. بررسی منابع نشان می دهد که تاکنون پژوهش های اندکی در مورد سیتوژنتیک این سرده در جهان به ویژه در ایران صورت گرفته است.   مواد و روش ها: در مطالعات ژنتیکی با توجه به امکانات، نمونه ها و زمان های طولانی جهت جوانه دار شدن بذرها ۴ گونه C . congestum ،   C . turkestanicum ، C . vulgare و C . arvense مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور پس از جوانه دار کردن بذرها، مراحل پیش تیمار، تثبیت، هیدرولیز، رنگ آمیزی، از مریستم ریشه ای گیاهچه ها نمونه میکروسکوپی تهیه شده و پس از آن بررسی های کروموزومی شامل تعیین تعداد کروموزوم و سطح پلوییدی انجام شد. یافته ها : عدد کروموزومی سوماتیکی در گونه های C . congestum ، C . turkestanicum برابر با ۳۴ کروموزوم بود (۲ n=۳۴ ) و در گونه های   C . vulgare و C . arvense برابر با ۶۸ کروموزوم بود ( ۶۸= ۲n ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از مطالعات سیتوژنتیکی، گونه های مورد مطالعه، از نظر تعداد کروموزوم در دو گروه دیپلوئید و تتراپلوئید قرار   می گیرند. گروه ۱- ۳۴=۲ x =۲ n که شامل گونه های C . congestum و C . turkestanicum است. گروه ۲- ۶۸= ۴ x =۲ n که شامل گونه های C . vulgare و C . arvense است.  

Keywords:

Cirsium , chromosome number , Khorasan province , جنس Cirsium , عدد کروموزومی , استان های خراسان رضوی و شمالی