جواد ایروانی - بخش تحقیق و توسعه، شرکت ماکیان فسفات، مشهد، ایران
رضا وکیلی - گروه علوم دامی، واحد کاشمر، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشمر، ایران

این آزمایش به منظور بررسی زیست فراهمی منابع مختلف منگنز واثرات آن بر عملکرد و کیفیت تخم مرغ تولیدی درمرغ های تخم گذار تجاری انجام شد. ۳۰۰ قطعه مرغ تخم گذار سویه هایلاین (W۳۶) با سن ۶۶ هفته در ۶ تیمار و ۵ تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی تقسیم شدند. تیمارها شامل گروه شاهد (بدون مکمل منگنز)، تیمار حاوی سولفات منگنز (S)، گلایسینیت منگنز داخلی در سطح ۳۰ میلی گرم (M۳۰)، گلایسینیت منگنز داخلی در سطح ۹۰ میلی گرم (M۹۰) گلایسینیت منگنز خارجی در سطح ۳۰ میلی گرم (B۳۰)، گلایسینیت منگنز خارجی در سطح ۹۰ میلی گرم (B۹۰) بود. نتایج نشان داد که مصرف خوراک، درصد تخم گذاری، وزن تخم مرغ، توده تخم مرغ و ضریب تبدیل خوراک در تیمارهای دریافت کننده مکمل منگنز به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد (۰/۰۵>P). اختلاف معنی داری در صفات کیفی تخم مرغ بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد. منگنز استخوان درشت نی به طور معنی داری در جیره های حاوی مکمل منگنز نسبت به جیره پایه افزایش داشت (۰/۰۵>P). سولفات و گلایسینت منگنز به طور معنی داری باعث افزایش غلظت منگنز در زرده، پوسته تخم مرغ، سرم و کبد نسبت به جیره پایه شدند (۰/۰۵>P). افزودن سولفات و گلایسینت منگنز به جیره سبب جذب بیش تر منگنز و بهبود عملکرد تولیدی و ذخیره منگنز دربافت های مختلف بدن مرغ­ های تخم گذار شد.

گلایسینیت منگنز, زیست فراهمی, سولفات منگنز, مرغ تخمگذار, عملکرد تولیدی