مقایسه ساختار تشریحی و بافت شناسی دستگاه ادراری در گونه های Laudakia nupta ، Trapelus agilis و Lacerta media

این مطالعه به بررسی و مقایسه ساختار تشریحی و بافت شناسی دستگاه ادراری در سه گونه سوسمار Laudakia nupta  صخره زی، Trapelus agilis بیابان زی و Lacerta media که ساکن مناطق معتدل هستند می ­پردازد. در مجموع ۱۲ نمونه از دو گونه Laudakia nupta و Lacerta media از اطراف شهرستان های صحنه و اسلام آباد غرب (استان کرمانشاه) و هم چنین از جمعیت ­های منتسب به گونه Trapelus agilis از شهرستان شادگان (استان خوزستان) جمع آوری شدند. نمونه های جمع آوری شده با کلروفرم بی هوش و تشریح شدند. دستگاه ادراری پس از مطالعه آناتومیکی از بدن نمونه خارج شده و مراحل پاساژ بافتی، برش گیری و رنگ آمیزی هماتوکسلین- ائوزین روی آن ها انجام گرفت. نتایج میکروسکوپی به دست آمده نشان داد دستگاه کلیوی در سوسماران مورد مطالعه در تعداد نسبی جسمک کلیوی با توجه به زیستگاه متفاوت می باشند و تعداد جسمک کلیوی رابطه مستقیم با منطقه زیستی سوسماران دارد. تعداد جسمک های کلیوی در گونه Trapelus agilis که گونه ای بیابا زی است بسیارکم با گلومرول های کوچک و به صورت پراکنده که با فاصله زیاد از یکدیگر قرار گرفته اند و در گونه Ludakia nupta که گونه ای صخره زی است تعداد جسمک کلیوی به تعداد کم با اندازه گلومرول بزرگ تر نسبت به نمونه قبل دیده شد ولی در گونه Lacerta media که گونه ای معتدل زی می باشد جسمک های کلیوی به تعداد بیش تر و به فاصله کم از یکدیگر قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده نشان داد در سوسماران مناطق خشک کلیه ها طوری سازش پیدا کرده اند که بتوانند آب بدن را تا حد ممکن حفظ نمایند.

Keywords:

آگامای صخره ی , آگامای چابک و سوسمار سبز , کلیه , جسمک کلیوی , قوس هنله