مجتبی علیشاهی - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران
زهرا طولابی دزفولی - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران
مسعود قربانپور - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران
محمد رضا تابنده - گروه بیوشیمی و بیولوژی مولکولی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران
مهرزاد مصباح - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران

در این تحقیق اثر ریزپوشانی واکسن تزریقی دوگانه استرپتوکوکوزیس/لاکتوکوکوزیس با ریزذرات آلژینات/ کیتوزان بر ایمنی ­زایی در ماهی قزل آلای رنگین کمان بررسی گردید. به این منظور ابتدا باکتری استرپتوکوکوس اینیه و لاکتوکوکوس گارویه در محیط TSB کشت و با فرمالین غیر فعال شده، سپس باکتری­ های غیر فعال شده با ریز ذرات آلژینات /کیتوزان ریزپوشانی شدند. ۶۰۰ قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان (۱/۲± ۱۴گرم) به چهار تیمار، هر تیمار در سه تکرار به ­صورت زیر تقسیم گردیدند: تیمار اول با واکسن ریزپوشانی شده، تیمار دوم با واکسن بدون ریزپوشانی و تیمار سوم با آلژینات /کیتوزان بدون باکتری، و به تیمار چهارم نیز PBS استریل تزریق گردید. ماهی ها به مدت دو ماه تغذیه و نگه داری شده و در روزهای صفر، ۲۰ ،۴۰ و ۶۰ نمونه سرم از ماهی ها تهیه و شاخص ­های ایمنی شامل: عیار آنتی ­بادی سرمی، فعالیت کمپلمان، قدرت باکتری کشی سرم، فعالیت لایزوزیم، میزان بیگانه ­خواری لکوسیت ها، میزان پروتئین و ایمونوگلوبولین سرم، و میزان بیان دو ژن IL-۶ و IgM در کلیه قدامی ماهی ها ارزیابی گردیدند. تیمارها با هر دو باکتری به طور جداگانه چالش داده شده و تلفات بین تیمارها مقایسه گردید. نتایج حاکی از بهبود شاخص ­های ایمنی در ماهیان واکسینه شده با واکسن ریزپوشانی شده نسبت به سایر تیمارها بود، هم چنین میزان بیان دو ژن IL-۶ و IgM و بازماندگی بعد از چالش باکتریایی نیز در تیمار ریزپوشانی به طور معنی­ داری بیش ­تر از سایر تیمارها بود. لذا روش ریزپوشانی واکسن با ریزذرات کیتوزان و آلژینات برای بهبود کارایی واکسن دوگانه استرپتوکوکوزیس/لاکتوکوکوزیس در ماهی قزل آلا کارایی داشته و قابل استفاده است.

واکسن استرپتوکوکوزیس/لاکتوکوکوزیس, قزل آلای رنگین کمان, ریزپوشانی, آلژینات/ کیتوزان, ایمنی زایی