حسین مروج - دانشگاه فردوسی مشهد
یوسف باغچقی - دانشگاه فردوسی مشهد
محمود شیوازاد - دانشگاه فردوسی مشهد

این آزمایش به منظور بررسی تاثیر سطوح و دوره های مختلف مصرف مکمل ویتامینی بر عملکرد و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی تغذیه شده با جیره های بر پایه گندم و جو در مرحله پایانی پرورش (۲۹ تا ۴۲ روزگی) بر روی بستر انجام گرفت. تعداد ۵۰۴ قطعه جوجه گوشتی نر (راس ۳۰۸) در قالب طرح کاملا تصادفی به ۲۸ گروه ۱۸ قطعه ای با هفت تیمار و چهار تکرار تقسیم شدند. تیمارها شامل: چهار جیره غذایی حاوی سطوح صفر، ۳۳/۳۳، ۶۶/۶۶ و ۱۰۰ درصد مکمل ویتامینی توصیه شده از سن ۲۹ تا ۴۲ روزگی و سه تیمار حاوی سطوح ۳۳/۳۳، ۶۶/۶۶ و ۱۰۰ درصد مکمل ویتامینی توصیه شده از ۲۹ تا ۳۵ روزگی و در ادامه از ۳۵ تا ۴۲ روزگی، میزان این سطح از ویتامین در جیره آن ها حذف گردید. در سنین ۳۵ و ۴۲ روزگی، وزن زنده و مصرف خوراک هر یک از تکرارها اندازه گیری و میانگین مصرف خوراک روزانه، افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی محاسبه گردید. در دو مقطع زمانی ۳۵ و ۴۲ روزگی پس از کشتار وزن لاشه، ارگان های بورس فابرسیوس و طحال اندازه گیری شد و سیستم ایمنی براساس شاخص های SRBC،IgG و IgM با روش هماگلوتیناسیون در سن ۴۲ روزگی آزمون شد. نتایج نشان داد که پرنده های تغذیه شده با جیره های حاوی سطوح مختلف ویتامینی طی دوره پایانی تفاوت معنی داری از نظر صفات عملکردی نداشته و همچنین تفاوتی از نظر شاخص های سیستم ایمنی مشاهده نشد، لذا به نظر می رسد امکان حذف مکمل ویتامینی طی دوره پایانی پرورش جوجه های گوشتی وجود داشته باشد.

جوجه گوشتی, مکمل ویتامینی, گندم و جو, عملکرد, سیستم ایمنی