مهدی قهرمانی - دانشگاه تبریز
اکبر تقی زاده - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
علی حسین خانی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
حمید رضا میرزایی الموتی - دانشگاه زنجان
غلامعلی مقدم - دانشگاه تبریز
حمید پایا - دانشگاه تبریز

این پژوهش جهت بررسی تاثیر افزودن منابع مختلف چربی بر قابلیت هضم ظاهری، فراسنجه­های شکمبه و الگوی اسیدهای چرب شیر میش­های افشاری انجام شد. تعداد ۵۰ راس میش افشاری با میانگین وزن اولیه ۲۹/۹ ± ۷/۸۸ کیلوگرم در قالب یک طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار و ۱۰ تکرار استفاده شد. جیره­های آزمایشی شامل؛ ۱-جیره شاهد بدون مکمل چربی؛ ۲-جیره حاوی ۳ درصد پودر چربی محافظت شده اسیدهای چرب اشباع؛ ۳-جیره حاوی ۳ درصد مکمل نمک کلسیمی اسیدهای چرب امگا-۶؛ ۴-جیره حاوی ۳ درصد نمک کلسیمی اسیدهای چرب امگا-۳؛ ۵-جیره حاوی ۲ درصد پودر چربی محافظت شده اسیدهای چرب اشباع و ۱ درصد فرآورده حاوی اسید لینولئیک مزدوج بود. خوراک مصرفی به طور روزانه و نمونه­برداری از آن جهت تعیین قابلیت هضم هفته­ای یک­بار انجام شد. رفتار خوراک خوردن، تعیین pH شکمبه، فرانسنجه­های شکمبه و نمونه­برداری از شیر جهت تعیین الگوی اسید چرب شیر بعد از زایش انجام شد. با افزودن منابع چربی ماده خشک مصرفی قبل از زایش کاهش و بعد از زایش افزایش پیدا کرد. قابلیت هضم ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده خنثی با افزودن منابع اسیدهای چرب اشباع کاهش پیدا کرد. رفتار خوراک خوردن و غلظت و نسبت اسیدهای چرب فرار و pH شکمبه تحت تاثیر منابع چربی قرار نگرفت. تیمار حاوی منبع اسیدهای چرب مزدوج باعث افزایش معنی­دار غلظت اسید لینولئیک مزدوج شیر شد، سایر منابع نیز بصورت عددی باعث افزایش این اسیدچرب شیر شدند. اثرات متفاوتی از منابع چربی بر ماده خشک مصرفی در پیش و پس از زایش مشاهده شد و منابع چربی باعث بهبود ماده خشک مصرفی بعد از زایش شد. افزودن منابع چربی باعث بهبود الگوی اسید چرب شیر شد.

اسید لینولئیک, اواخر آبستنی, دوره انتقال, روغن پالم, روغن ماهی, میش