احمدرضا بردبار - گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

نهضت اسلامی ایران از سال ۱۳۴۲ شمسی به رهبری امام خمینی آغاز گردید. مساله محور بودن این موضوع از آن جهت است که با توجه به ویژگی گفتمان نهضت اسلامی ایران که بر محوریت اسلام ناب در نظر، و اسلام مبارز در عمل است، بسیار محدود مورد توجه پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است. علیرغم آن که این گفتمان، اندیشه سیاسی را در ایران، جهان اسلام و حتی بنا به اظهار صاحب نظران برجسته، در مغرب زمین وارد مرحله جدیدی کرد و برخلاف فرایند چند صدساله مسلط سکولاریسم در جهان در فرایندی معکوس، نه تنها باعث پیروزی انقلاب اسلامی ایران شد، بلکه الگویی الهام بخش از رابطه دین و سیاست برای ایجاد تغییرات اجتماعی، نظام سازی سیاسی و استمرار آن ارائه نمود. آنچه این گفتمان را تاثیرگذار کرد، مبانی و شاخص های محکم اندیشه ای برگرفته از دین اسلام بود. هدف این مقاله پاسخ به این پرسش اساسی است که گفتمان مسلط نهضت اسلامی ایران بر مبنای چه شاخصه هایی الهام بخش جنبش های سیاسی اسلامی در جهان اسلام است؟ این پژوهش با استفاده از روش مطالعه تطبیقی، تحلیل و بررسی می شود. چهارچوب نظری پژوهش را نظریه های گفتمانی شکل داده است و داده های پژوهش با استفاده از روش اسنادی گردآوری گشته است.  

Islamic Movement of Iran, Imam Khomeini’s thoughts, Islamic Political Movements, the Islamic World, نهضت اسلامی ایران, اندیشه امام خمینی, جنبش های سیاسی اسلامی, جهان اسلام