دورنمای توسعه اقتصادی ترکمنستان در آسیای مرکزی و منافع جمهوری اسلامی ایران

در میان کشورهای آسیای مرکزی، ترکمنستان بدلیل دارا بودن پیوندهای عمیق تاریخی و فرهنگی، همسایگی و موقعیت جغرافیایی و ترانزیتی مناسب و همچنین داشتن ذخائر انرژی برای ایران اهمیت پیدا کرده است. در طرف مقابل، عدم دسترسی به آبهای آزاد، بسته بودن و دوری از بازارهای بزرگ مصرف انرژی مانند اتحادیه اروپا و شرق، محدودیت هایی را برای عشق آباد فراهم کرده است. وجود مرزهای فراوان با ایران و بهره مندی کشورمان از کلیومترها ساحل در خلیج فارس و دریای عمان باعث شده تا همکاری با ایران برای عشق آباد نیز دارای ارزش مهمی باشد. به همین دلیل پس از فروپاشی شوروی و استقلال کشور ترکمنستان مناسبات میان تهران و عشق آباد وارد فاز جدیدی می شود و رفته رفته بر کمیت و کیفیت آن نیز افزوده شده است. هرچند عوامل و بازیگران فرامنطقه ای در طی این سال ها دست از تلاش برای کاهش مناسبات این دو کشور برنداشته اند و در برهه هایی نیز می توان گفت تا حدی موفق عمل کرده اند؛ اما به طور کلی آنچه که دو کشور را به ارتباط بیشتر با یکدیگر سوق می دهد علاوه بر علقه های تاریخی و فرهنگی، نیازمندی ها ترانزیتی متقابل و مکمل می باشد که تابع شرایط ژئوپلتیکی منطقه ای و بین المللی است. نوشته حاضر با روش کمی و کیفی، در صدد بررسی روابط اقتصادی ایران و ترکمنستان با تاکید بر روابط ترانزیتی و ارائه راهکارهایی برای توسعه همکاری های دو جانبه می باشد.

Keywords:

ترکمنستان , ایران , برنامه ۷ ساله , ترانزیت , ژئوپلیتیک