هادی حق پرست - کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران اولویت نخست خود را در حوزه روابط خارجی جهت دهی اقتصادی به آن اعلام کرده است. بدیهی است که رویکرد اقتصادی داشتن در سیاست خارجی نیازمند شناخت دقیق از ظرفیت های داخلی، تقویت و عرضه صحیح آن به وسیله دیپلماسی در حوزه بین الملل است. یکی از زمینه های اقتصادی مستعد ایران برای ارائه به خارج از کشور، حوزه خدمات فنی و مهندسی به نظر می رسد که در سیاست خارجی ما مورد غفلت قرار گرفته است و می توان از آن به عنوان «دیپلماسی سازندگی» یاد کرد. دیپلماسی سازندگی می تواند نقشی نوین برای هویت دیپلماسی ایران ایجاد کند و مبنایی برای تحلیل سیاست خارجی و دیپلماسی عصر جدید باشد. سازندگی همان زمینه ای است که ما می توانیم با استفاده از استعدادها و نخبگان داخلی خود در عرصه بین المللی بر آن تکیه کرده و در مناسبات آن تاثیرگذار باشیم. این عرصه البته که عرصه ای ناشناخته برای تاریخ ایران نیست و ایرانیان در طول تاریخ در علوم و فنون مهندسی، احداث ساختمان، معماری و... پیشرو بوده اند. به عنوان مثال بر اساس کتاب دوم تاریخ هرودوت در بند ۱۵۸ ، پیداست که کانال آبراه سوئز توسط ایرانیان و در زمان داریوش ساخته شده است. دغدغه مقاله حاضر تبیین مفهوم دیپلماسی سازندگی و جایگاه آن در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر مبنای نظریه همگرایی- کارکردگرایی است.

همگرایی، سیاست خارجی، جمهوری اسلامی ایران، دیپلماسی سازندگی، ژئوپلیتیک