مطالعه ی الگوی بیان ژن NAC۶۹-۱ تحت تنش خشکی در سه رقم گندم نان (.Triticum aestivum L)

تنش های محیطی چون، خشکی، شوری زیاد و تغییرات شدید حرارتی یعنی تنش های گرمایی و سرمایی از عوامل اصلیمحدود کننده ی تولیدات کشاورزی بوده که سطح قابل توجهی از زمین های کشاورزی ایران را فرا گرفته است. شناختروابط ژنتیکی هر یک از ا فرایندها و مکانیزم های دفاعی در گیاه و ارتباط دقیق آنها با میزان عملکرد دانه گیاه مهم و اساسیاست. در این راستا این پژوهش به منظور بیان ژن NAC۶۹-۱ تحت تنش خشکی درسه رقم گیاه گندم نان (شیراز، مهدوی وروشن) صورت گرفت. به منظور بررسی نقش این عوامل تنظیمی و الگوی بیان آنها در زمان تنش در گیاه گندم، قطعات ژنیNAC۶۹-۱ پس از آنالیز توالی که از جمله ژن های تنظیمی دخیل در پاسخ به تنش هاست، انتخاب و جهت آنالیز Real Time RT PCR مورد استفاده قرار گرفتند. جهت استخراج RNA کل، گیاهچه های ۴۵ روزه گندم تحت ۵ شرایط تنش کوتاه مدتخشکی با درصد ظرفیت زراعی خاک ۲۵، ۲۰، ۱۵، ۱۰ و ۵ سرمای ۴ درجه سانتی گراد به مدت ۲۴ ساعت قرار گرفته و از قسمت های برگ تازه به طور جداگانه، نمونه گیری گردید و برگ ها در ازت مایع منجمد و سپس در فریزر ۸۰- نگه داری شدند. بعد از استخراج RNA و سنتز cDNA ، بیان ژن NAC۶۹-۱ که یکی از ژنهای مربوط به فاکتور رونویسی می باشد. درسه رقم گندم تحت شرایط تنش با استفاده از روش Real-time PCR مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. از ژن خانه دارACTIN برای نرمال کردن داده ها استفاده شد. در نهایت گرادیانت دمایی ۵۰-۶۴ سانتی گراد برای بررسی دمای اتصال پرایمر ژن NAC۶۹-۱ قرار داده شد که بهینه ترین دمای اتصال پرایمر مورد نظر ۵۸/۲ سانتی گراد بدست آمد و برای تعیین نتیجهحاصل از qPCR تحت تیمار دما برای تعیین دمای مناسب ژن Actin گرادیانت دمایی ۴۸-۶۲ برای بررسی دمای اتصال پرایمر ژن NAC۶۹-۱ قرار داده شد که بهینه ترین دمای اتصال پرایمر مورد نظر ۵۶ بدست آمد. همچنین آنالیز RT-PCR کمی، نشانداد که بیان ژن NAC۶۹-۱ انتخاب شده در پاسخ به تنش تغییر نکرد، بنابراین ۳ رقم گندم الگوی بیان ژن در بین سه گونهمورد نظرمختلف نیز متفاوت نیست. بنابراین انجام مطالعات تکمیلی جهت تعیین ساز و کارهای مرتبط با تحمل تنش خشکیو بررسی الگوی بیان سایر فاکتورهای رونویسی در این گونه ها توصیه می شود.

Keywords:

بیان ژن , تنش خشکی , فاکتور رونویسی , گندم