سیدذبیح اله راوری - استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان
علی اکبر صابری - دانشجوی دکتری، بخش زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان
احمد مهربان - استادیار، بخش زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان

به منظور بررسی تحمل به شوری واریته های بهاره کلزا، تعداد ۱۵ دورگ حاصل از تلاقی ۵ لاین و ۳ تستر به همراهوالدین شان (جمعا ۲۳ ژنوتیپ) در دو شرایط آبیاری معمولی و شوری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ۳ تکرارمورد بررسی قرار گرفتند. معنی دار بودن اثر تیمار بر روی تمامی صفات مورد مطالعه در دو شرایط آبیاری تجزیه لاین × تستررا موجه ساخت. تجزیه دورگ ها به اجزاء خود بر مبنای تجزیه لاین × تستر نشان داد که لاین ها در ترکیب با تسترهای مختلف واکنش های متفاوتی داشتند. برآوردهای بیشتر از یک برای نسبت میانگین مربعات ترکیب پذیری عمومی به میانگینمربعات ترکیب پذیری خصوصی نشان داد که عمل افزایشی ژن ها نقش بیش تری در کنترل ژنتیکی آن ها دارد. مقادیر بالا ودامنه کم تغییرات وراثت پذیری عمومی نشان داد که واریانس ژنتیکی نسبت به واریانس محیطی بیشتر است. پایین ترین مقداروراثت پذیری خصوصی مربوط به وزن هزار دانه (۵۸/۷۴ درصد) و بیش ترین مقدار آن (۸۹/۸۹ درصد) مربوط به عملکرد دانه در شرایط آبیاری معمولی بود. تلاقی های SPN۱۷۹ × Dalgon و RGS۰۰۳ × SPN۱۷۹ به ترتیب در شرایط آبیاری معمولی وتنش شوری با بالاترین مقادیر ترکیب پذیری خصوصی از نظر صفت عملکرد دانه بهترین دورگ ها بوده و قابل توصیه می باشند.

ترکیب پذیری خصوصی، ترکیب پذیری عمومی، دورگ، غالبیت ناقص