صادق نصیرپور - دانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
محمدرضا جهانسوز - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
علی احمدی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

به منظور مطالعه تاثیر سیستم های خاک ورزی و سطوح مختلف آبیاری بر روی عملکرد دانه و صفات مورفوفیزیولوژیکسورگوم آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آموزشی وپژوهشی دانشگاه تهران اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح شاهد (۷۵ میلی متر تبخیر از سطح تشتتبخیر)، تنش خفیف (۱۱۰ میلی متر تبخیر از سطح تشت تبخیر) و تنش شدید (۱۵۰ میلی متر تبخیر از سطح تشت تبخیر) به-عنوان کرت های اصلی و روش خاک ورزی (شامل خاک ورزی مرسوم و بدون خاک ورزی) به عنوان کرت های فرعی بودند.نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که تنش خشکی بر روی عملکرد دانه، کارایی مصرف آب، محتوای رطوبت نسبی وکلروفیل تاثیر معنی داری داشته است . روش های خاک ورزی نیز فقط بر روی عملکرد دانه تاثیر معنی دار داشت. بالاترین میزانعملکرد دانه در تیمار آبیاری شاهد (۵۴۸۳ کیلوگرم در هکتار) و کم ترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری تنش شدید (۳۸۸۵کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. به طوری که تنش خشکی به ترتیب باعث کاهش ۲۰ و ۳۴ درصدی عملکرد دانه در تنشهای خفیف و شدید شد . در روش های خاک ورزی، خاک ورزی مرسوم ۵۲۲۵ کیلوگرم در هکتار تولید داشت که ۱۶ درصدبیشتر از روش بدون خاک ورزی بود.

خشکی، کارآیی مصرف آب، محتوای رطوبت نسبی