بررسی اثرات القای پلی پلوئیدی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی زیره سبز (.Cuminum cyminum L)

زیره سبز (.Cuminum cyminum L) گیاهی یکساله و متعلق به تیره چتریان است که از مهمترین و پرکاربردترین گیاهاندارویی این تیره به شمار میآید. القای پلی پلوئیدی یک استراتژی اصلاحی بسیار خوب برای بهبود محصولات می باشد. به منظور تولید گیاه تتراپلوئید در زیره سبز از روش قطره چکانی کلشی سین در غلظت های (۰، ۰/۰۲۵، ۰/۰۵، ۰/۱، ۰/۲ و ۰/۵درصد) بر روی مریستم انتهایی ساقه گیاهچه های اکوتیپ درمیان از جمعیت خراسان جنوبی که در مرحله ۲-۳ برگی حقیقی قرار داشتند، استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار و ۲ نمونه داخل تکرار در شرایط گلخانه ایاجرا شد. شناسایی گیاهان پلی پلوئید از طریق بررسی صفات مورفولوژیکی و میکروسکوپی انجام گرفت. نتایج نشان داد کهغلظت ۰/۰۵ درصد کلشی سین مناسب ترین تیمار جهت القای پلی پلوئیدی در زیره سبز است. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از آن بود که بوته های تتراپلوئید زیره سبز از نظر ارتفاع کل، ارتفاع مکانیزه برداشت، تعداد دانه در بوته، وزن دانه دربوته، عملکرد بیولوژیک، قطر ریشه، ساقه و اندازه دانه نسبت به بوته های شاهد دیپلوئید، برتری داشته و افزایش معنی داری رادر صفات مذکور از خود نشان دادند. تعداد کروموزوم ها در گیاهان دیپلوئید برابر ۱۴ عدد (۲n=۲x=۱۴) و در گیاهانتتراپلوئید برابر با ۲۸ عدد (۲n=۴x=۲۸) بود. بنابراین میتوان بیان کرد که کلشی سین به طور موثری قابلیت القای پلی پلوئیدیدر گیاه زیره سبز را دارد.

Keywords:

پلی پلوئیدی , زیره سبز , کلشی سین