نازنین امیربختیار - بخش تحقیقات ژنتیک، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
فاطمه لوئی - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان

تنش دمای بالا در مرحله پر شدن دانه به عنوان تنش گرمای انتهایی شناخته میشود و رایج ترین و پرخسارت ترین نوع تنشگرمایی در جهان می باشد. در پژوهش حاضر با هدف شناسایی نمونه های ژنتیکی متحمل به تنش گرمای انتهایی، ۲۲۸ نمونهژنتیکی گندم نان همراه با ۳ رقم شاهد تحت شرایط نرمال و تنش گرما در قالب طرح آزمایشی آگمنت در اهواز کشتگردید. تنش گرما از طریق کشت تاخیری اعمال شد. صفات فنولوژیکی و زراعی نمونه های ژنتیکی تحت مطالعه ثبتگردید. نتایج نشان داد که تنش گرما به کاهش در میانگین تمامی صفات مورد بررسی منجر شد و بیش ترین میزان کاهش درمیانگین صفات تحت تنش گرما در صفت وزن دانه ۵ خوشه (۳۵/۹ درصد) و کم ترین مقدار کاهش در میانگین در صفت تعداد گلچه در سنبلچه (۰/۶۵ درصد) مشاهده شد. پس از محاسبه شاخص تحمل به تنش STI، نمونه های ژنتیکی در نمودار سه بعدی بر اساس Yp, Ys و STI تفکیک شدند و ۵ نمونه ژنتیکی KC ۱۳۳۲۰, KC۱۳۳۱۹, KC ۱۳۴۰۸, KC ۱۳۳۱۸ و KC ۱۳۶۲۰ به عنوان متحمل ترین نمونه ها به تنش گرمای انتهایی شناسایی شدند.

تنش گرمای انتهایی، گندم نان، نمونه ژنتیکی