غفار کیانی - دانشیار، گروه اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمد سیه چهره - دانش آموخته کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

در یک برنامه اصلاحی موتاسیونی برای تولید ارقام جدید برنج از منشا ژرم پلاسم محلی برنج، رقم طارم هاشمی با مادهجهش زا اتیل متان سولفونات (EMS) تیمار دهی گردید. نسل اول موتاسیون (M۱) تولید و اداره نسل های متعاقب در حالتفکیک تا نسل M۶ بصورت انتخاب شجره ای همراه با انتخاب ژنوتیپ های برتر از نظر صفات زراعی مهم نظیر ارتفاع کمتر،زودرسی و عملکرد بالاتر ادامه یافت. آزمون عملکرد لاین های پیشرفته بر اساس طرح بلوک های کامل تصادفی نشان داد کهلاین امیدبخش H-۵ با ویژگی هایی نظیر ارتفاع ۱۴۰ سانتی متر، تعداد پنجه ۲۰ ، طول خوشه ۳۳ سانتی متر، وزن هزار دانه ۲۸گرم و عملکرد شلتوک ۵/۷۲ تن در هکتار برتری محسوسی نسبت به رقم شاهد داشت. تجزیه صفات کیفی و فیزیکوشیمیایی نشان داد که این رقم معطر بوده و دارای آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینه شدن متوسط و دارای ژل نرم بوده که مشابه والداصلی خود (هاشمی) می باشد. این لاین جدید برنج با نام مازند (طارم کیانی) در دست تکثیر و تجاری سازی می باشد.

اتیل متان سولفونات، اصلاح رقم، برنج، موتاسیون