سیده فاطمه حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - استاد، گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
یاسر یعقوبیان - استادیار، گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

به منظور ارزیابی اثربخشی ریزجانداران افزاینده رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سویا، پژوهشی مزرعه ایبه صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل کود پتاسیم در دو سطح (۵۰ و ۱۰۰ درصد توصیه شده) به عنوان فاکتور اصلی، کود روی در سه سطح (۰،۵۰ و ۱۰۰ درصد توصیه شده) به عنوان فاکتور فرعی و ریزجانداران افزاینده رشد در چهار سطح (شاهد، باکتری Bacillus megaterium ، قارچ Trichoderma simmonsii و باکتری+قارچ) به عنوان فاکتور فرعی فرعی بودند. نتایج آزمایش حاکی ازتاثیر معنی دار باکتری و قارچ بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سویا (نظیر تعداد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیک و دانه) درسطوح مختلف کودی بود. عملکرد دانه در سطوح مختلف کود روی به ترتیب در تلقیح باکتری، قارچ و باکتری+قارچ درمقایسه با تیمار شاهد با افزایش ۴۳، ۲۲ و ۱۸ درصدی مواجه شد. بیشترین عملکرد بیولوژیک به ترتیب در کاربرد قارچ و باکتری+قارچ در سطح ۱۵۵ درصد کود پتاسیم و روی به مقدار ۱۵۵۹۸ و ۱۴۶۳۵ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. بنابراین باتوجه به نقش مثبت ریزجانداران در رشد و عملکرد گیاه سویا، می توان از آن ها در جهت رسیدن به تغذیه بهینه گیاه و نیل بهکشاورزی پایدار استفاده کرد.

اجزای عملکرد، باکتری حل کننده پتاسیم، ریزجانداران افزاینده رشد، همزیستی