زینب قادر دوست
مسعود نجاری
پردیس رحیمی

تنبلی اجتماعی به رفتاری اشاره دارد که بر اساس آن، افراد هنگام کار کردن با دیگران تلاش کمتری از خود نشان می دهند. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه واقعیت درمانی بر تنبلی اجتماعی معلمان زن دوره اول متوسطه شهر سقز انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی معلمان زن دوره اول متوسطه شهر سقز در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ بود که از طریق روش نمونه گیری در دسترس از بین داوطلبان واجد شرایط تعداد  ۳۰ نفر وارد مطالعه شده و به صورت تصادفی در دو گروه ۱۵ نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه تنبلی اجتماعی (جورج، ۱۹۹۲) بود. گروه آزمایش ۸ جلسه دوساعته برنامه آموزشی واقعیت درمانی دریافت کردند؛ اما برای گروه گواه هیچ مداخله ای ارائه نشد. تجزیه وتحلیل داده های آماری با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و با نرم افزار SPSS  نسخه ۲۳ صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها ۰/۰۵ در نظر گرفته شد. یافته ها نشان داد که بعد از مداخله، اثر برنامه ی آموزشی واقعیت درمانی بر تنبلی اجتماعی معلمان زن دوره اول متوسطه معنادار بود. نتایج حاصل از پژوهش مشخص کرد که برنامه واقعیت درمانی بر تنبلی اجتماعی معلمان زن دوره اول متوسطه موثر است؛ ازاین رو می توان از این برنامه برای توانمند سازی معلمان و کاهش تنبلی اجتماعی کارکنان در مدارس استفاده کرد.

برنامه ی واقعیت درمانی, تنبلی اجتماعی, معلمان.