سعید توسلی خواه -  دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی، دانشگاه قم، ایران – قم
محمد ابراهیم ایزدخواه - استادیار گروه معارف، دانشکده الاهیات،دانشگاه قم

تاریخ دریافت: ۰۳/۰۶/۱۳۹۹   |   تاریخ پذیرش: ۲۳/۱۱/۱۳۹۹در برخی روایات مربوط به عصر ظهور امام مهدی(عج)، به بازگشت حضرت عیسی(ع) و یاری امام مهدی(عج) توسط ایشان اشاره شده است. در این باره سوالی مطرح می شود مبنی بر این که آیا در قرآن کریم نیز سخنی از این موضوع به میان آمده است یا خیر؟ یکی از آیاتی که به بازگشت عیسی مسیح(ع) اشاره دارد، آیه ۱۵۹ سوره نساء است که می فرماید: *و ان من اهل الکتاب الا لیومنن به قبل موته و یوم القیامه یکون علیهم شهیدا*. در این مقاله، به بررسی و تحلیل تفاسیر فریقین درباره این آیه شریفه می پردازیم. البته در تفسیر این آیه، اختلافاتی بین مفسران شیعه و سنی وجود دارد که اساس این اختلافات به تفسیر ضمیر «هاء» در «موته» برمی گردد. تعدادی از مفسران اهل سنت، مرجع ضمیر «هاء» را اهل کتاب دانسته، معتقدند که یکایک اهل کتاب قبل از مرگ خود به حضرت عیسی(ع) ایمان می آورند؛ درحالی که مفسران شیعه، مرجع ضمیر مزبور را حضرت عیسی(ع) می دانند و معتقدند که آیه مزبور به بازگشت ایشان در دوران ظهور حضرت مهدی(عج) و روشن شدن حقایق برای اهل کتاب اشاره دارد. با نقد و بررسی ادله و شواهد هردو گروه، به این نتیجه می­رسیم که مرجع ضمیر «هاء» حضرت عیسی(ع) می باشد و منظور، ایمان آوردن اهل کتاب، بعد از ظهور حضرت مهدی(عج) و قبل از مرگ حضرت عیسی(ع) است.  © توسلی خواه، س؛ ایزدخواه، الف. (۱۴۰۰).تفسیر تطبیقی آیه ۱۵۹ سوره نساء و ارتباط آن با نزول حضرت عیسی(ع)، دوفصل نامه پژوهش های تفسیر تطبیقی. ۷ (۱۳)، ۹۷-۸۳.  Doi: ۱۰.۲۲۰۹۱/PTT.۲۰۲۰.۳۰۰۵.۱۴۰۵

بازگشت حضرت عیسی(ع), امام مهدی(عج), عصر ظهور, اهل کتاب, آیه ۱۵۹ سوره نساء, «لیومنن به», «قبل موته»