جلال صادقیان - استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
محمد حسین مسعودی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

سرریزها از مهم ترین اجزای تشکیل دهنده ی سازه های هیدرولیکی هستند و یکی از انواع آن ها، سرریز کنگره ای می باشد. هدف اصلی از طرح کنگره ای سرریزها، افزایش طول سرریز به وسیله غیرخطی کردن شکل آن در پلان می باشد که این امر موجب افزایش راندمان و ضریب تخلیه در سرریز ها می شود. در سرریز های کنگره ای تداخل تیغه های آب و در اثر آن ایجاد فشردگی جریان در هنگام سرریز، باعث کاهش راندمان و ضریب تخلیه سرریز می شود. در این تحقیق سرریز های کنگره ای با طول کنگره های نامساوی در دو حالت A و B به صورت آزمایشگاهی و در ۵ سیکل با طول موثر و ارتفاع یکسان که به ترتیب برابر ۳۳۶ و ۱۰ سانتی متر هستند در کانال موجود در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه بوعلی سینا مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد در تمامی سرریزهای کنگره ای با طول کنگره های غیریکسان تغییرات C نسبت به Ht/P نزولی بوده و با افزایش نسبت Ht/P ، مقدار C کاهش می یابد. بر اساس نتایج به دست آمده در حالت کلی راندمان و ضریب تخلیه سرریز های کنگره ای حالت A بهتر از حالت B می باشد و کاهش طول برخورد تیغه های آب تا مرز ۲۵ درصد نسبت به سرریز-های کنگره ای با طول کنگره های یکسان باعث بهبود ضریب تخلیه سرریز های کنگره ای می شود و کاهش طول برخورد تیغه های آب بیش از ۲۵ درصد شکل سرریز را از حالت کنگره ای خارج می سازد و باعث کاهش ضریب تخلیه سرریز می شود. همچنین بهترین نمونه ساخته شده در این تحقیق ضریب تخلیه سرریز های کنگره ای با طول کنگره های یکسان را به میزان ۷/۴۰ درصد بهبود بخشیده است.

سرریز کنگره ای مستطیلی, ضریب تخلیه, کنگره غیر یکسان