فرشاد امیرخیزی - استادیار، گروه تغذیه، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زابل، زابل، ایران
سودابه حامدی شهرکی - گروه آمار و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زابل، زابل، ایران

مقدمهچاقی و کمبود ویتامینD هر دو از معضلات بهداشتی در اغلب مناطق جهان می­باشند که با افزایش خطر بروز بیماری متابولیکی ارتباط دارند. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط وضعیت ویتامین D با نشانگرهای متابولیکی و التهابی در افراد مبتلا به چاقی بود.روش­کاردر این مطالعه مورد-شاهدی، ۹۰ فرد مبتلا به چاقی با کمبود ویتامین D به عنوان گروه مورد و ۹۰ فرد مبتلا به چاقی با وضعیت کافی ویتامین D به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. اطلاعات دموگرافیک، تن­سنجی و غذایی در مورد هر­یک از شرکت­کنندگان جمع­آوری شد. سپس شاخص مقاومت انسولینی (HOMA-IR) و غلظت سرمی گلوکز (FBS)، انسولین، کلسترول تام (TC)، کلسترول LDL (LDL-c)، کلسترول HDL (HDL-c) و تری­گلیسرید (TG) در حالت ناشتا به عنوان نشانگرهای وضعیت متابولیکی و غلظت پروتئین واکنشگر -C با حساسیت بالا (hs-CRP) سرم به عنوان نشانگر وضعیت التهابی مورد بررسی قرار گرفتند.  نتایج غلظت سرمی TC (۰۰۱/۰ = p)، LDL-c (۰۰۳/۰ = p)، hs-CRP (۰۰۴/۰ = p)، PTH (۰۰۱/۰ = p)، انسولین ناشتا (۰۲۰/۰ = p) و HOMA-IR (۰۱۰/۰ = p) در گروه دارای کمبود ویتامین D بطور معنی­داری بیشتر از گروه دارای وضعیت کافی ویتامین D بود. غلظت FBS، TG و HDL-c بین دو گروه مطالعه تفاوت آماری معنی­داری نداشت. همچنین، شانس داشتن FBS بالا، هایپرکلسترلمی، LDL-c بالا و hs-CRP بالا در افراد دارای کمبود ویتامین D بیش از ۲ برابر افراد با وضعیت کافی این ویتامین بود.نتیجه ­گیریکمبود ویتامین D با افزایش خطر بروز اختلالات متابولیکی و التهابی در افراد مبتلا به چاقی ارتباط دارد.

ویتامین D, چاقی, اختلالات متابولیکی, التهاب