رقیه جباری - دانشگاه تبریز
حسین جانمحمدی - دانشگاه تبریز
سید علی میرقلنج - دانشگاه تبریز
روح اله کیانفر - دانشگاه تبریز

در پژوهش حاضر نمونه کنجاله های سویای برزیلی، آرژانتینی و ایرانی و یک نمونه کنجاله گلوتن ذرت ایرانی از کارخانجات خوراک طیور استان آذربایجان شرقی جهت تعیین ترکیبات شیمیایی و کیفیت پروتئین تهیه شد. میانگین پروتئین خام کنجاله سویای برزیلی، آرژانتینی، ایرانی و کنجاله گلوتن ذرت به ترتیب ۳/۴۷، ۲/۴۶، ۴/۴۶ و ۵/۶۵ درصد و مقادیر عصاره اتری به ترتیب ۱/۹، ۶/۸، ۴/۱۲و ۶/۷ درصد بود. برای ارزیابی بیولوژیکی کیفیت پروتئین نمونه های کنجاله سویا و یک نمونه کنجاله گلوتن ذرت از ۱۰۰ قطعه جوجه خروس سویه راس ۳۰۸ در قالب طرح کاملا تصادفی با ۵ تیمار و ۴ تکرار و ۵ قطعه جوجه در هر تکرار استفاده شد. جیره های آزمایشی از سن ۸ تا ۱۷ روزگی به جوجه ها تغذیه شدند. جیره های آزمایشی شامل یک جیره خالص فاقد نیتروژن و چهار جیره غذایی نیمه خالص آزمایشی حاوی کنجاله های سویا و کنجاله گلوتن ذرت بود. برای ارزیابی شیمیایی کیفیت پروتئین نمونه های کنجاله سویا نیز از شاخص فعالیت آنزیم اوره آز و حلالیت پروتئین در محلول هیدروکسید پتاسیم ۲/۰ درصد استفاده شد. شاخص اوره آز برای کنجاله سویای برزیلی، آرژانتینی، ایرانی به ترتیب ۰۵/۰، ۰۵/۰ و ۰۷/۰ و حلالیت پروتئین در محلول هیدروکسید پتاسیم ۲/۰ درصد به ترتیب ۳۹/۸۸، ۵۱/۸۵ و ۸۲/۸۶ درصد تعیین گردید. کمترین مقادیر  NPRو PER در کنجاله گلوتن (ذرت ۳۷/۱ و ۳۶/۰) و بیشترین مقادیر در کنجاله سویای آرژانتینی (۷۴/۳ و۱۳/۳) یافت شد. نتیجه گیری گردید که کمیت و کیفیت پروتئین نمونه داخلی کنجاله سویا مورد مطالعه قابل مقایسه با نمونه های آرژانتینی و برزیلی می باشد.

جوجه خروس گوشتی, حلالیت پروتئین در هیدروکسید پتاسیم, شاخص اوره آز, نسبت بازده پروتئین