فاطمه بحری بیناباج - دانشگاه گنبد کاووس
گلناز بی همتا - دانشگاه فردوسی مشهد
زانا پیرخضرانیان - دانشگاه فردوسی مشهد

توالی یابی ژنوم میتوکندری یکی از رایج ترین روش های طبقه بندی تکاملی حیوانات می باشد. به منظور بررسی تاریخچه تکاملی گوسفند نژاد بلوچی واقع در منطقه شرق کشور ایران، از ۳۰ نمونه گوسفندان واقع در مرکز اصلاح نژاد شمال شرق کشور به صورت تصادفی خونگیری شد. بعد از استخراج DNA توسط کیت DIAtom DNA Prep و تکثیر ناحیه D-loop میتوکندری ژنوم به کمک پرایمر های اختصاصی، تولی یابی انجام پذیرفت. بررسی کیفیت توالی ها، ساختار نوکلئوتیدی و جهش های مربوطه با استفاده از نرم افزارهای مختلف انجام شد. هشت زیر گروه هاپلوتایپی هر یک با فراوانی ۴/۷، ۴/۷، ۸۱/۱۴، ۱۱/۱۱، ۵۱/۱۸، ۸۱/۱۴، ۱۱/۱۱ و ۸۱/۱۴ مشاهده و تنوع ژنتیکی موجود در بین ۲۷ نمونه ۰۰۵/۰± ۰۱۳۱/۰ محاسبه شد که این مقدار در محدوده ی متوسط تنوع نوکلئوتیدی در یوکاریوت ها قرار داشت. آنالیز فیلوژنتیکی این نمونه ها نشان داد که گوسفند نژاد بلوچی در گروه هاپلوتایپی A واقع شده است. از آنجا که خاستگاه اصلی هاپلوتایپ A مربوط به آسیا و خاور میانه می باشد و با توجه به نتایج مطالعات قبلی بر روی گوسفندهای بومی ایران که حاکی از قرار گرفتن این گوسفندان در هاپلوتایپ مذکور می باشد، قرار گرفتن گوسفند بلوچی نیز در این هاپلوتایپ قابل توجیه است.

ژنوم میتوکندری, فیلوژنتیک, گوسفند بلوچی, هاپلوتایپ