مهدیه رخشانی نژاد - زابل
محمد رکوعی - زابل
مریم صفدری شاهرودی - دانشکده کشاورزی شهریار
هادی فرجی آروق - زابل

گوساله زایی یک رویداد مهم در هر گله است که به هنگام سخت بودن زایمان با عوارض اقتصادی و رفاهی حیوان همراه است. هدف از این تحقیق برآورد همبستگی ژنتیکی و محیطی بین سخت زایی با صفات تولیدی (تولید شیر، چربی و پروتئین ۳۰۵ روز شیردهی)، تولید مثلی (فاصله گوساله زایی، فاصله زایش تا اولین تلقیح و فاصله اولین سرویس تا تلقیح منجر به آبستنی) و وزن تولد در گاوهای هلشتاین ایران با مدل خطی – آستانه ای بیزی بود. به این منظور، داده های جمع آوری شده بین سال های ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۱ توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور مورد استفاده قرار گرفت. سخت زایی (به عنوان صفت آستانه ای) با صفات دیگر (صفات خطی) به صورت تجزیه و تحلیل دو صفتی توسط نمونه گیری گیبس با استفاده از نرم افزار DMU مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همبستگی ژنتیکی سخت زایی با تولید شیر، پروتئین و فاصله اولین سرویس تا تلقیح منجر به آبستنی منفی و با بقیه صفات مثبت به دست آمد. بالاترین همبستگی ژنتیکی بین سخت زایی با وزن تولد و فاصله اولین سرویس تا تلقیح منجر به آبستنی برآورد شد (به ترتیب ۵۱۶/۰ و ۴۰۶/۰-). همبستگی محیطی بین سخت زایی و صفات تولید منفی (۰۱۶/۰- تا ۰۱۹/۰-) و برای بقیه صفات مثبت با مقادیر ناچیز بود. نتایج نشان می دهد وزن بالای تولد گوساله منجر به بالا بودن سخت زایی شده و از طرف دیگر، افزایش سخت زایی منجر به افزایش فاصله زایش تا اولین تلقیح و کاهش فاصله اولین سرویس تا تلقیح منجر به آبستنی می شود.

سخت زایی, صفات تولید مثلی, صفات تولیدی, گاو هلشتاین ایران, مدل آستانه ای