سعید کامل ارومیه - دانشگاه فردوسی مشهد
عباسعلی ناصریان - دانشگاه فردوسی مشهد
رضا ولی زاده - فردوسی مشهد
فاطمه هلن قانع - فردوسی مشهد
محمد بنایان اول - فردوسی مشهد

جهت تعیین سطح مناسب کربوهیدرات های غیر الیافی و اثر آن بر ماده خشک مصرفی، تولید و ترکیبات شیر، قابلیت هضم ظاهری ترکیبات خوراک، فراسنجه های شکمبه ای و وزن بدن تعداد ۸ راس گاو شیری هلشتاین با چند شکم زایش و میانگین روزهای شیردهی ۲۸±۱۰۷ و میانگین وزن ۶۸±۶۴۴ کیلوگرم در قالب طرح مربع لاتین ۴×۴ تکرار شده با دوره های آزمایش ۲۱ روزه مورد استفاده قرار گرفت. تیمارهای آزمایش به ترتیب شامل ۳۳، ۳۶، ۳۹ و ۴۲ درصد NFC در ماده خشک جیره بود. از جایگزینی ذرت و کنجاله سویا با سبوس گندم جهت دستیابی به سطح مورد نیاز کربوهیدرات غیر الیافی استفاده شد. افزایش NFC جیره منجر به افزایش معنی دار در میزان مصرف ماده خشک، تولید شیر روزانه، FCM ۵/۳ درصد و پروتئین، لاکتوز و مواد جامد فاقد چربی شیر شد. این در صورتی بود که درصد چربی شیر به طور معنی داری کاهش یافت. با افزایش NFC وزن بدن افزایش یافت با این حال تیمارها تاثیر معنی داری بر آن نداشتند. درصد ماده خشک مصرفی به ازای وزن بدن تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. میزان کل پروتئین شیر با افزایش NFC، افزایش یافت. همچنین با افزایش NFC میزان کل چربی شیر افزایش یافت، اما تاثیر معنی داری مشاهده نشد. افزایش NFC منجر به افزایش معنی دار قابلیت هضم پروتئین خام، کربوهیدرات غیر الیافی، ماده خشک و ماده آلی خوراک شد. pH و نیتروژن آمونیاکی شکمبه با افزایش NFC کاهش پیدا کردند به طوری که این کاهش برای نیتروژن آمونیاکی معنی دار بود. نتایج این آزمایش نشان می دهد که افزایش کربوهیدرات های غیر الیافی به طور معنی داری موجب افزایش تولید و اغلب ترکیبات شیر می شود. به نظر می رسد جیره های گاوهای شیری در ابتدای دوره شیردهی می بایست حاوی بیش از ۳۶ درصد NFC در ماده خشک جیره باشد.

عملکرد, کربوهیدرات های غیر الیافی, گاو شیری, مصرف خوراک