لاله خرم زاده - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
طاهره محمد آبادی - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
مرتضی ممویی - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
مرتضی چاجی - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
محسن ساری - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

این آزمایش به منظور بررسی جایگزینی ۰، ۵۰ و۱۰۰ درصد برگ برهان یا درخت ابریشم به جای یونجه بر فراسنجه های تجزیه پذیری، تخمیری و قابلیت هضم آزمایشگاهی در گاو و گاومیش خوزستان انجام شد. قابلیت هضم ماده خشک جیره حاوی ۵۰ درصد برگ در گاومیش، ۷۰/۸۵ درصد و در گاو، ۹۴/۸۲ درصد بود. صرف نظر از نوع تیمار قابلیت هضم ماده خشک و NDF بین گاو و گاومیش متفاوت نبود. صرف نظر از نوع دام، پتانسیل تولید گاز در جیرههای حاوی ۰، ۵۰ و ۱۰۰ درصد برگ به ترتیب ۰۵۹/۱۷۵، ۴۴/۱۰۸ و ۱۴۰/۱۰۳ میلیلیتر بود. اثر جیره های حاوی برگ بر pf، توده میکروبی، راندمان سنتز توده میکروبی و ماده آلی واقعا هضم شده معنی دار نبود. راندمان سنتز توده میکروبی درگاومیش (۷۲۸۱/۰ درصد) بالاتر از گاو (۶۳۰۸/۰ درصد) بود. بخش کند تجزیه (b)، ثابت نرخ تجزیه (c)، پتانسیل تجزیه پذیری (PD) و تجزیه پذیری موثر (ED) ماده خشک به طور معنی داری در سطح ۵۰ درصد برگ بالاترین مقدار را دارا بود. بخش سریع تجزیه (a) و تجزیه پذیری موثر (ED) پروتئین در سطح ۵۰ و ۱۰۰ درصد برگ بالاترین مقادیر را نسبت به جیره شاهد نشان داد. با توجه به نتایج بالا می توان نتیجه گرفت برگ برهان یا درخت ابریشم به دلیل بهبود شرایط تخمیری در شکمبه می تواند به جای یونجه در جیره گاو و گاومیش در شرایط آزمایشگاه استفاده شود.

برگ برهان یا گل ابریشم, فراسنجه های تجزیه پذیری, گاو, گاومیش, هضم پذیری