عبدالرضا جهانبخشی - علوم کشاورزی و منایع طبیعی گرگان
حمیدرضا احمدنیای مطلق - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مهسا جوادی موسوی - دانشگاه علوم و منابع طبیعی گرگان
ادریس رحیمی کیا - دانشگاه پیام نور، تهران

در این مطالعه، اثر سطوح مختلف اسانس گیاه سیر بعنوان یکی از مهم ترین گیاهان دارویی که می تواند تاثیر به سزایی در فیزیولوژی بدن داشته باشد بر شاخص های رشد، بقاء، پارامترهای خونی و بیوشیمیایی ماهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus) مورد بررسی قرار گرفت. جیره های آزمایشی با سه سطح(سه تیمار وهر تیمار شامل سه تکرار) ۱۰/۰، ۱۵/۰و ۲۰/۰ گرم اسانس سیر بر کیلوگرم غذا و جیره شاهد تهیه شدند. ماهیان با میانگین وزنی ۱۰/۰± ۳۳/۴ گرم در آکواریوم های ۷۰ لیتری که دما۱±۲۷، پی- اچ ۵/۰±۸/۷ و سختی آب ۵/۲ ± ۲۹۹ بود نگهداری و به مدت ۶۰ روز با جیره های آزمایشی تغذیه شدند و در پایان دوره شاخص های رشد، بقاء، شاخص های خون شناسی، گلوکز و پروتیئن سرم اندازه گیری شدند. نتایج حاصل نشان داد که رشد و ضریب تبدیل غذایی در تیمارهای آزمایشی در مقایسه با گروه شاهد صورت معنی داری به ترتیب افزایش و کاهش داشتند. میزان هماتوکریت، هموگلوبین، گلبول های سفید و قرمز خون در تیمارهای حاوی اسانس سیر به صورت معنی داری در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت. در حالی که اسانس سیر اثر معنی داری بر پارامترهای میانگین حجم گلبول، میانگین هموگلوبین گلبول و میانگین غلظت هموگلوبین گلبول نداشت. میزان پروتئین خون در تیمارهای تغذیه شده با اسانس سیر به صورت معنی داری افزایش و میزان گلوکز خون به صورت معنی داری نسبت به گروه شاهد کاهش یافت. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق می توان گفت که افزودن اسانس گیاه سیر می تواند نقش مثبتی در ارتقاء وضعیت عمومی، ایمنی و رشد ماهی گورامی سه خال داشته باشد.

پروتئین, ضریب تبدیل غذایی, گلوکز, هماتوکریت