یاسمن شمشیرگران - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
مجتبی طهمورث پور - دانشگاه فردوسی مشهد
حسام دهقانی - دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمدرضا نصیری - ددانشگاه فردوسی مشهد

ژن Sox۲ کد کننده یک فاکتور رونویسی موثر در ایجاد و پایداری خاصیت چند توانی سلول های بنیادین پستانداران می باشد. در این مطالعه توانایی Transcription Activator Like-Effector Transcription Factors (TALE-TFs) جهت افزایش بیان اندوژنوس ژن Sox۲ در سلول های فیبروبلاست گاوی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور در ابتدا ۳۲۰ جفت باز از منطقه پروموتری ژن Sox۲ گاوی توالی یابی شد و در ادامه این توالی با اطلاعات ژنوم انسان موجود در بانک جهانی ژن مقایسه شد. هم ردیفی توالی های به دست آمده نشان داد که این منطقه دارای مشابهت ۴۴/۹۳ درصد با منطقه پروموتری ژن Sox۲ انسانی است. لذا با توجه به شباهت موجود توالی ها، از یک Sox۲-TALE-TF که قبلا جهت افزایش بیان ژن Sox۲ در سلول های انسانی استفاده شده بود برای تست فعالیت TALE-TF ها در سلول های فیبروبلاست گاوی استفاده گردید. جهت اندازه گیری میزان فعالیت TALE-TF ها در سلول های فیبروبلاست گاوی از آنالیز بیان ژن (qRT-PCR) و یک سیستم گزارشگر رنگ فلورسنت mCherry تحت کنترل پروموتر minCMV استفاده گردید. بررسی عکس های میکروسکوپ فلورسنت نشان داد که پروموتر minCMV در سلول های فیبروبلاست گاوی به شکل کاملا قوی عمل می کند و به عنوان یک گزارشگر برای فعالیت TALE-TF ها قابل استفاده نیست. آنالیز نتایج بیان ژن Sox۲ گاوی با استفاده از تکنیک qRT-PCR نشان داد که بیان ژن Sox۲ در سلول های فیبروبلاست گاوی ترانسفکت شده با Sox۲-TALE-TF به میزان ۵۲۹/۳ برابر افزایش داشته است. نتایج این تحقیق نشان داد که TALE-TF ها به عنوان فاکتور های رونویسی مصنوعی می توانند جهت افزایش بیان اندوژنوس ژن ها در سلول های گاوی به کار برده شوند.

فیبروبلاست گاوی, پروموتر minCMV, ژن Sox۲, TALE-TFs