احسان شهرامی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین
محمود شیوازاد - پردیس کشاورزی و منابع طیبعی دانشگاه تهران
حسن رکنی - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

هدف از انجام این آزمایش تعیین اثرات استفاده از پودر یونجه در تولک بری اجباری مرغان تخمگذار در مقایسه با محرومیت غذایی، بر تغییرات برخی فراسنجه های خونی در خلال دوره تولک و عملکرد تولید پس از تولک بود. در این آزمایش از ۱۰۸ قطعه مرغ تخمگذار سویه های لاین (W-۳۶) در سن ۷۴ هفتگی در قالب یک طرح کاملا تصادفی با ۳ تیمار و ۶ تکرار استفاده شد. تیمارهای مورد استفاده در این آزمایش جهت اعمال تولک بری پرنده ها به مدت ۱۲ روز شامل: ۱- گروه شاهد تغذیه شده با جیره کامل تخمگذاری (FF) ۲- گروه محروم از غذا (FW)، ۳- گروه تغذیه شده با جیره تولک حاوی ۹۰ درصد پودر یونجه به همراه ۱۰ درصد جیره تخمگذاری (A۹۰)، بودند. نتایج حاصله نشان دادند که غلظت های تری گلیسرید، کلسیم و اسید اوریک خون در خلال دوره تولک در مرغان تولک در مقایسه با مرغان غیر تولک پایین تر بود. هم چنین غلظت تری گلیسرید و اسید اوریک خون در روزهای سوم و ششم تولک در گروه A۹۰ پایین تر از گروه FW بود. غلظت کلسیم خون نیز در روزهای ششم و نهم تولک در گروه FW پایین تر از سایر گروه ها بود. غلظت کلسترول خون در روزهای ششم و نهم تولک در گروه شاهد پایین تر از گروه های تولک بود. غلظت گلوکز خون نیز در روزهای سوم و ششم تولک در گروه FW پایین تر از گروه شاهد بود. میانگین تولید تخم مرغ در خلال ۱۲ هفته پس از تولک در گروه A۹۰ بالاتر از گروه FW بود. کیفیت تخم مرغ های تولید شده در گروه A۹۰ با گروه FW قابل مقایسه بود. نتایج به دست آمده نشان داد، استفاده از پودر یونجه تاثیرات مطلوبی بر برخی فراسنجه های خونی در خلال دوره تولک داشت و سبب بهبود نسبی عملکرد تولید پرندگان در دوره پس از تولک گردید.

تولک بری اجباری, پودر یونجه, فراسنجه های خونی, عملکرد, مرغان تخمگذار