یونس طهمزی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه
اکبر تقی زاده - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
یوسف مهمان نواز - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه
مهدی مقدم - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

تحقیق حاضر به منظور تعیین ارزش غذایی کنجاله کانولا با استفاده از روش های کیسه های نایلونی و آزمون تولید گاز تجمعی انجام شد. در این پژوهش تعداد دو راس گوسفند نر اخته فیستولاگذاری شده (۲±۴۵ کیلوگرم) نژاد قزل در قالب طرح کاملا تصادفی مورد استفاده قرار گرفتند. مقدار گاز تجمعی تولیدی در زمان های ۲، ۴، ۶، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۴، ۳۶، ۴۸ و ۷۲ ساعت و تجزیه پذیری به روش کیسه های نایلونی تا زمان ۹۶ ساعت اندازه گیری گردید. ضرایب تجزیه پذیری بخش محلول پروتئین خام کنجاله کانولا (A)، کنجاله کانولا فرآوری شده با ۵/۰ درصد اوره (B) و کنجاله کانولا فرآوری شده با مایکروویو (C) به ترتیب ۷۴/۴، ۸۱/۱۵ و ۱۵ درصد و برای بخش قابل تخمیر به ترتیب ۰۵/۳۱، ۶۲/۳۹ و ۵۵/۶۵ درصد بودند. پتانسیل تولید گاز تجمعی بخش محلول و بخش غیرمحلول (a+b) تیمارهای A، B و C به ترتیب ۱۳/۲۵۲، ۵۷/۲۱۳ و ۸۸/۲۴۰ میلی لیتر در گرم ماده خشک بودند. پروتئین قابل متابولیسم تیمارهای A، B و C نیز به ترتیب ۱۱/۲۸۳، ۳۳/۳۲۹ و ۳۹/۲۸۴ گرم در کیلوگرم ماده خشک بود که از لحاظ آماری تفاوت معنی داری نداشتند. ضریب همبستگی به دست آمده بین تجزیه پذیری ماده خشک و میزان گاز تجمعی تولیدی برای تیمارهای مورد آزمایش به ترتیب ۹۵۸/۰، ۹۷۶/۰ و ۹۳۲/۰ بود و این ضریب بین تجزیه پذیری پروتئین خام و میزان گاز تجمعی تولیدی به ترتیب ۹۸۷/۰، ۹۹۴/۰ و ۹۸۹/۰ بود. بالا بودن همبستگی بین روش های کیسه های نایلونی و تولید گاز تجمعی نشان دهنده صحت استفاده از روش تولید گاز تجمعی با هزینه کمتر در تعیین قابلیت هضم مواد خوراکی است.

پروتئین قابل متابولیسم, تولید گاز تجمعی, کنجاله کانولا, کیسه های نایلونی