دگرگونی نظریه های برنامه ریزی: «تغییر پارادایم» یا «تکوین نظریه ها»؟ نقدی اجمالی بر وضعیت نظریه پردازی برنامه ریزی در ایران

Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 330

This Paper With 30 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SOFEH-32-1_006

تاریخ نمایه سازی: 2 فروردین 1401

Abstract:

 در این مقاله این ادعا مطرح است که به کارگیری دانش واژه «تغییر پارادایم» در خصوص سیر تحولات نظریه برنامه ریزی در سطح عام، از یک سو، و تببین تحولات نظری برنامه ریزی در ایران، از سوی دیگر، از دقت نظری برخوردار نیست و از این منظر باید اعتبار نظریه های بومی همچون «راهبردی ساختاری» را از نو واکاوی کرد. مروری بر ماهیت و محتوای تعابیر «پارادایم» و «تغییر پارادایم» و امکان به کارگیری شان برای تبیین دگرگونی های بنیادین رخ داده در نظریه برنامه ریزی گام نخست در مسیر استدلال ورزی ادعای طرح شده در این پژوهش خواهد بود. تمایز مابین «تکوین نظریه» و «تغییر پاردایم» و پرداختن به تفاوت های ماهوی آن ها پژوهش حاضر را به سمت روش شناسی تکوینی سوق داده است تا، افزون بر تبیین عناصری از نظریه های برنامه ریزی، که در سیر تکوینی خود به نسل نوینی از نظریه ها منتقل می شوند، شرایط زمینه ای و ساختاری این گذار نیز بررسی شود. درنهایت پیوستار دگرگونی نظریه های برنامه ریزی به شکل عام در بسترهای زمانی و مکانی معرفی خواهد شد تا بر مبنای آن امکان آسیب شناسی نظریه پردازی برنامه ریزی در ایران از منظر منطق درونی سیر تکوینی نظریه های برنامه ریزی تحقق یابد. بر مبنای این آسیب شناسی، این گزاره را می توان طرح کرد که در ایران بیش از آنکه به رهیافت های نوین و مد روز برنامه ریزی مانند برنامه ریزی راهبردی یا برنامه ریزی ارتباطی نیاز داشته باشیم، بازنگری در سیستم برنامه ریزی کشور در چارچوب الزامات بستر نهادی و تلاش برای تغییرات نهادی و نهادینه کردن برنامه ریزی ضرورت دارد. 

Authors

بهزاد ملک پور

استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

راضیه موسوی خورشیدی

دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • احمدیان، رضا. «طرح های توسعه شهری ناکارآمد و تحقق ناپذیر»، ...
  • اشرف، احمد. «ویژگی های تاریخی شهرنشینی در ایران دوره ...
  • موانع تاریخی رشد سرمایه­داری در ایران دوره قاجاریه، تهران: ...
  • اینگلهارت، رونالد. تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه مریم ...
  • براتی، ناصر. «چالش­های رودرروی شهرسازی در ایران در آستانه قرن ...
  • پایا، علی. فلسفه تحلیلی از منظر عقلانیت نقاد، تهران: نشر ...
  • پوراحمد، احمد و دیگران. «آسیب شناسی طرح­های توسعه شهری در ...
  • پیران، پرویز. «مقدمه»، در وینسنت فرانسیس کاستللو، شهرنشینی در خاورمیانه، ...
  • چایچیان، محمدعلی. شهر و روستا در خاورمیانه؛ ایران و مصر ...
  • حبیب اللهی، جلیل. «ارزیابی فرایند برنامه های جامع و تفصیلی ...
  • حسین­زاده دلیر، کریم و دیگران. «بررسی عوامل موثر بر ناکارامدی ...
  • داداش­پور، هاشم و دیگران. «بایستگی به کارگیری مفهوم عقلانیت در ...
  • دانشپور، زهره. «برنامه ریزی راهبردی و برنامه ریزی اختیار راهبردی؛ ...
  • درآمدی بر نظریه های برنامه ریزی با تاکید ویژه بر ...
  • دانش­نیا، فرهاد و طیبه­السادات حسینی. «جهانی شدن و تحول ماهیت ...
  • دلاپورتا، دوناتلا و ماریو دیانی. مقدمه­ای بر جنبش­های اجتماعی، ترجمه ...
  • رکن­الدین افتخاری، عبدالرضا و جانعلی بهزادنسب. «برنامه ریزی ارتباطی، رویکردی ...
  • رهنمایی، محمدتقی و دیگران. «آسیب شناسی حقوقی طرح­های توسعه شهری ...
  • زنگی­آبادی، علی و دیگران. «ارزیابی عوامل اثرگذار بر عدم تحقق­پذیری ...
  • شریف­زادگان، محمدحسین و امیر شفیعی. «برنامه­ریزی ارتباطی به عنوان رویکرد ...
  • شریف­زادگان، محمدحسین و بهزاد ملک­پور اصل. مبانی نظری و تجارب ...
  • شریف­زادگان، محمدحسین و سحر ندایی طوسی. «سنجش قابلیت رهیافت نظری ...
  • صرافی، مظفر و دیگران. «جایگاه برنامه ریز در فرایند برنامه ...
  • صرافی، مظفر و میترا احمدی ترشیزی. «ظرفیت و توسعه»، در ...
  • صفایی­پور، مسعود و جعفر سعیدی. «بررسی عوامل موثر در ناکارامدی ...
  • طرهانی، حسین و پروین پرتوی. «خوانش اصول برنامه ریزی همکارانه ...
  • عسگری، علی. «نظریه پردازی در برنامه ریزی و مدیریت شهری»، ...
  • فراستخواه، مقصود. ما ایرانیان؛ زمینه­کاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی، ...
  • فریدمن، جان. «به سوی برنامه ریزی غیراقلیدسی»، ترجمه ناصر برک­پور، ...
  • کاتوزیان، محمدعلی. ایران، جامعه کوتاه­مدت و سه مقاله دیگر، ترجمه ...
  • کامروا، محمدعلی. شهرسازی معاصر ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۹۳ ...
  • کمیته پژوهش توسعه شهری. مجموعه مقالات توسعه شهری موضوع ...
  • کوهن، تامس. ساختار انقلاب های علمی، ترجمه سعید زیباکلام، تهران: ...
  • ماجدی، حمید. «نظریه تهیه طرح های ساختاری  راهبردی (ناحیه ای ...
  • نظریه تهیه طرح های ساختاری  راهبردی شهری و ناحیه­ای، انتشارات ...
  • مالپاس، سایمون. پست مدرن، ترجمه حسین صبوری، تبریز: دانشگاه تبریز، ...
  • متوسلی، محمود و دیگران. «عقلانیت و آشفتگی در برنامه ریزی: ...
  • فرصتی برای پرداختن به مفهوم برنامه ریزی در ایران [مقاله ژورنالی]
  • متوسلی، محمود. و جمال فتح­اللهی. «مقدمه­ای بر نظریات ویلیامسون و ...
  • مطوف، شریف. «تحلیل روند بازسازی آبادان و خرمشهر از دیدگاه ...
  • معزی مقدم، حسین. «ارزیابی طرح­های توسعه شهری و دلایل تحقق ...
  • مقدم حیدری، غلامحسین، قیاس ناپذیری پارادایم های علمی، تهران: نشر ...
  • مک لئود، تاس اچ. برنامه ریزی در ایران بر اساس ...
  • ملک­پور اصل، بهزاد و دیگران. «زمینه­های مطرح در برنامه ریزی ...
  • مهدیزاده، جواد و دیگران. برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری (تجربیات ...
  • مهندسان مشاور زیستا. ارزیابی طرح های جامع شهری ایران، تهران: ...
  • مهندسان مشاور شارمند. شیوه­های تحقق طرح­های توسعه شهری، جلد دوم: ...
  • وزارت کشور. دستورالعمل تهیه، تصویب، اجرا و پایش برنامه عملیات ...
  • هاروی، دیوید و اندی مری­فیلد. حق به شهر: ریشه های ...
  • Alexander, E. “Rationality Revisited: Planning Paradigms in a Post-Postmodernist Perspective”. ...
  • ________ . Approaches to Planning: Introducing Current Planning Theories, Concepts and ...
  • Allmendinger, Philip & Mark Tewdwr-Jones. Planning Futures – New Directions ...
  • Allmendinger, Philip. “Towards a Post-Positivist Typology of Planning Theory”, in ...
  • ________ . Planning in Postmodern Times, London & New York: Routledge, ...
  • Altshuler, A. The City Planning Process, Ithaca: Cornell University Press, ...
  • Arnstein, S. “A Ladder of Citizen Participation”, in Journal of ...
  • Bains Report. The New Local Authorities - Management and Structure, ...
  • Bardach, E. The Implementation Game: What Happens after a Bill ...
  • Barrett, S. & E. Fudge. Policy and Action: Essays on ...
  • Brenner, N. & N. Theodore. “Cities and the Geographies of ...
  • Brenner, N. “Open City or the Right to the City?”, ...
  • ________ . “What Is Critical Urban Theory?”, in Critique of Urbanization: ...
  • Campbell, H. & R Marshall. “Utilitarianism’s Bad Breath? A Re-Evaluation ...
  • Castells, M. City and the Grassroots: A Cross-Cultural Theory of ...
  • Chadwick, G. A Systems View of Planning, Oxford: Pergamon Press, ...
  • Davidoff, P. “Advocacy and Pluralism in Planning”, in Journal of ...
  • Davies, J. The Evangelistic Bureaucrat: A Study of a Planning ...
  • Dennis, N. Public Participation and Planners’ Blight, London: Faber & ...
  • Department of the Environment. People and Planning: Report of the ...
  • Dorstewitz, P. Reconstructing Rationality, PhD Thesis submitted to the Department ...
  • Fainstein, S. & N. Fainstein. Urban Political Movements, Englewood Cliffs: ...
  • Fainstein, S. The Just City, Cornell University Press, ۲۰۱۰ ...
  • Faludi, A. “Towards Comprehensive Planning?”, in A. Faludi, A Reader ...
  • Fischer, F. & J. Forester. The Argumentative Turn in Policy ...
  • Fischer, F. Reframing Public Policy, Oxford: Oxford University Press, ۲۰۰۳ ...
  • Fisher, R. & W. Ury. Getting to Yes: Negotiating Agreement ...
  • Forester, J. ”Bounded Rationality and the Politics of Muddling”, in ...
  • ________ . Planning in the Face of Power, Berkeley, Calif: University ...
  • Friedmann, J. “Notes on Societal Action”, in Journal of the ...
  • ________ . “The Institutional Context”, in B Gross, Action Under Planning, ...
  • ________ . Retracking America: A Theory of Transactive Planning, New York: ...
  • Galloway, T.G. & R.G. Mahayni. “Planning Theory in Retrospect: The ...
  • Glickman, N. & D. Woodward. The New Competitors, New York: ...
  • Gunder, M. & J. Hillier. Planning in Ten Words or ...
  • Gunder, M. “Planning as the Ideology of (neoliberal) Space”, in ...
  • Habermas, J. Communication and the Evolution of Society, London: Heinemann, ...
  • ________ . Communication and the Evolution of Society, Transl. T. McCarthy, ...
  • Hague, C. “A review of planning theory in Britain”, in ...
  • Hall, P. Cities of Tomorrow: An Intellectual History of Urban ...
  • Harvey, D. “From Managerialism to Entrepreneurialism: The Transformation in Urban ...
  • ________ . The Condition of Postmodernity, Oxford: Basil Blackwell, ۱۹۸۹ ...
  • Healey, P. & R. Gilroy. “Towards a People-sensitive Planning”, in ...
  • Healey, P., et al. Planning Theory: Prospects for the ۱۹۸۰s, ...
  • Healy, P. “Planning through Debate: The Communicative Turn in Planning ...
  • Jacobs, J. The Death and Life of Great American Cities, ...
  • Jencks, Ch. The Language of Postmodern Architecture, Wiley-Academy, ۱۹۹۱ ...
  • Keil, R. “Urban Neoliberalism: Rolling with the Changes in a ...
  • Klaes, M. & E-M. Sent. “A Conceptual History of the ...
  • Klosterman, R. “Foundations for Nnormative Planning”, in Journal of the ...
  • Knieling, J. & F. Othengrafen. Planning Cultures in Europe- Decoding ...
  • Lefebvre, H. Writings on Cities, Transl. Eleonore Kofman & Elizabeth ...
  • Lindblom, C. “The Science of Muddling Through”, in Public Administration ...
  • Lipsky, M. “Towards a Theory of Street-Level Bureaucracy”, in A ...
  • Long, N. “Planning and Politics in Urban Development”, in Journal ...
  • Manee, S.H., “The ‘Truth’ between Realism and Anti-realism”, in International ...
  • Mannheim, K. “The Sociology of Knowledge”, in Ideology and Utopia, ...
  • ________ . “The Sociology of Knowledge”, in Ideology and Utopia, Transl. ...
  • ________ . Man, and Society in an Age of Reconstruction, transl. ...
  • ________. ([۱۹۳۵a] ۱۹۴۰) Man and Society in an Age of ...
  • Meyerson, M. & E. Banfield. Politics, Planning and the Public ...
  • Ministry of Housing and Local Government. The Future of Development ...
  • Murray, W. & J. Overton. “Peripheries of Neoliberalism; Impacts, Resistance ...
  • Nozick, R. Anarchy, State and Utopia, Oxford: Blackwell, ۱۹۷۴ ...
  • Piven, F. & R. Cloward. Regulating the Poor, New York: ...
  • Pressman, L. & A. Wildavsky. Implementation, Berkeley and London: University ...
  • Raiffa, H. The Art and Science of Negotiation, Cambridge, Mass. ...
  • Sager, T. “Paradigms for Planning: A Rationiality-based Classification”, in Planning ...
  • Saunders, P. Social Theory and the Urban Question. London and ...
  • Short, J.R. Urban Theory – A Critical Assessment, London: Palgrave, ...
  • Susskind, L. & J. Cruikshank. Breaking the Impasse: Consensual Approaches ...
  • Tajbakhsh, K. “Planning Culture in Iran: Centralization and Decentralization and ...
  • Taylor, N. “Anglo-American Town Planning Theory Since ۱۹۴۵: Three Significant ...
  • ________ . Urban Planning Theory since ۱۹۴۵, London, California and New ...
  • Turner, B. (ed.). Theories of Modernity and Postmodernity, London: Sage, ...
  • Upton, R. “Planning Praxis; Ethics, Values and Theory”, in Town ...
  • Weber, M. The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism, ...
  • Williamson, O.E. The Institutions and Governance of Economic Development and ...
  • Woodward, J. “Counterfactuals and Causal Explanation”, in International Studies in ...
  • Wright, I. “Are We All Neoliberals Now? Urban Planning in ...
  • Yiftachel, O, “Towards a New Typology of Urban Planning Theories”, ...
  • Young, G. “The Culturization of Planning”, in Journal of Planning ...
  • نمایش کامل مراجع