زکیه اکرمی - دکتری شیمی، استادیار گروه علوم پایه، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
سارا محمودی نژاد - دانشجوی کارشناسی آموزش شیمی، مرکز آموزش عالی شهید رجایی، اصفهان، ایران

توجه به امر پرورش مهارتهای زندگی در کنار آموزش به دانش آموزان ، میتواند موجب افزایش یادگیری آنان در سه حیطه دانش، نگرش و مهارت شود و هر یک را به فردی سازگار با اجتماع و مسئولیت پذیر در زندگی آینده تبدیل کند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب درسی شیمی پایه یازدهم چاپ ۱۳۹۹ در میزان پرداختن این کتاب به مهارتهای اصلی زندگی انجام شده است. ده مهارت اصلی زندگی به عنوان مقوله های پژوهش انتخاب شد. جامعه آماری پژوهش کل محتوای کتاب شیمی یازدهم بودو ۲۵ درصد از آن با روش تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. حضور یا عدم حضور هر یک از مقوله های پژوهش در مضامین و محتوای کتاب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در محتوای کتاب درسی شیمی پایه یازدهم به مهارتهای خودآگاهی و مقابله با استرس توجهی نشده و مهارتهای همدلی، مدیریت هیجان، تصمیم گیری، حل مساله، تفکر خلاق، تفکر نقادانه، ارتباط بین فردی، و ارتباط موثر تا حدودی مورد توجه قرار گرفته است. از بین مقوله های مطرح شده در کتاب بیشترین فراوانی مربوط به مهارت حل مسئله و کمترین آن مربوط به مهارتهای همدلی و مدیریت هیجان میباشد. با توجه به نقش مهم این مهارتها در زندگی و ضرورت یادگیری آنها، لازم است مولفان کتاب و برنامه ریزان درسی توجه بیشتری را به سمت آنان معطوف دارند.

تحلیل محتوا، کتاب درسی، شیمی، پایه یازدهم، مهارتهای زندگی