زمین شناسی و کانی شناسی کفسار منگنز صوفیونده جنوب باختر هرسین

کانسار منگنز صوفیوند در ۱۵ کیلومتریجنوب باختر هرسین و در فاصله ۳ کیلومتری روستای صوفیوند و در زون زاگرس رورانده و افیولیت کرمانشاه قرار دارد. این کانسار در پلتفرم کربناتی-رادیولاریتی بیستون واقع شده و شامل سنگ آهک دگرگون شده، چرت رادیولاریت و سنگ منگنز می باشد. به دلیل تکتونیک فعال در منطقه، رخنمون کانسار منگنز به صورت رگه های چین خورده، منقطع و تکتونیزه درآمده اند. سنگ میزبان اصلی کانسنگ، آهک و رادیولاریت است. براساس مطالعات میکروسکوپی و نتایج دیفراکتومتری اشعه ایکس (XRD) و آنالیز (SEM) مهم ترین کانی های منگنزدار در کانسار منگنز صوفیوند شامل پیرولوزیت، براونیت، هولاندیت، رومانشیت، منگانیت و منگانوزیت می باشد و کوارتز مهم ترین کانی باطله است. براساس شیمی عناصر اصلی، نسبت های ۳Al۲O از ۲۲/۰ تا ۶۰/۵ (میانگین،۷۳/۱)، ۲TiO از ۰۲/۰تا ۹۲/۰ (میانگین، ۱۱/۰)، MnO از ۱۰/۰تا ۳۷/۷۱ میانگین ( ۲۹/۲۵) متغیر است و همبستگی قوی میان غلظت های ۳Al۲O و ۲TiO وجود داردکه نشان دهنده ورود این مواد از منشا یکسان به محیط رسوبی کانسار منگنز مورد بررسی می باشد. نسبت های Mn/Fe از۰۳/۰ تا ۷۸/۹۲۱ (میانگین ۶۸/۲۳) تغییر می کند. این موضوع بیانگر تفریق و جدایش نسبتا شدید آهن و منگنز در طی حمل و نقل، در فعالیت های گرمابی این کانسار بوده و بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت این کانسار دارای زایش گرمابی زیر دریایی است.

Keywords:

منگنز , کانی شناسی , صوفیوند , هرسین , ژئوشیمی