درنا ابراهیمی مقدم - دانشجو کارشناسی ارشد زمین شیمی بخش علوم زمین دانشگاه شیراز
بتول تقی پور - دانشیار بخش علوم زمین دانشگاه شیراز

کانسارهای خاک نسوز پیروفیلیتی عمدتا در سنگ های میزبان غنی از آلومینیم و در کمربندهای چین خورده و آتشفشانی یافت شده اند. کمربند چین خورده و رانده آباده-سورمق در حاشیه زون دگرگونی سسندج سیرجان نیز میزبان تعداد فراوانی از کانسارهای خاک نسوز در واحدهای آواری شیلی - ماسه سنگی با میان لایه های شیل سیاه می باشد. عناصر اصلی Na۲O، MgO ، CaO و Fe۲O۳ و همچنین Pb در نمونه های خاک نسوز کویر۵ نسبت به میانگین های پوسته ای UCC) و (LCC تهی شدگی داشته و عناصر اصلی P۲O۵ ، K۲O، TiO۲ و Al۲O۳ و جزئی Rb، Cs و Eu+۲ از عناصر LILE در نمونه های خاک نسوز کویر۵ نسبت به میانگین های پوسته ای UCC) و (LCC غنی شدگی نشان می دهند. یکدست نبودن رفتار عناصر LIL در نمونه های خاک نسوز کویر۵ نشان از چند منشائی بودن سنگ مادر این کانسار دارد. غنی شدگی پتاسیم با غنی شدگی هم خوانی داشته و نشان از تامین این دو عنصر به صورت سیلیکاته در خاک نسوز آباده دارد.

کانسار کویر۵ ، پیروفیلیت ، رفتار عناصر جزئی ، خاک نسوز