نقش داده های مغزه در تعیین اشباع آب مخازن کربناته، سازندهای کنگان و دالان در بخش مرکزی خلیج فارس

محاسبه هیدروکربن درجا یکی از مهمترین جنبه هایی است که باید در ارزیابی مخزن مورد توجه قرار گیرد. سنگهای کربناته با ناهمگنی زیاد، تغییرات قابل توجهی در خواص پتروفیزیکی و لیتولوژی دارند. بخش عمده این ناهمگنی به علت وجود انواع مختلف فضاهای خالی و تفاوت در ساختارهای این مخازن است. پارامترهای آرچی (ضریب سیمان شدگی (m)، ضریب پیچاپیچی (a) و ضریب اشباعشدگی (n)) پارامترهای اساسی برای محاسبات اشباع هستند که عدم اطمینان در بدست آوردن این شاخصها خطاهای قابل توجهی را در ارزیابی آب اشباعشدگی منجر میشود. در این مطالعه، ضرایب آرچی برای انواع مختلف نوع فضاهای خالی تعیین شد. نتایج نشان داد که جدایش نمونه ها براساس نوع فضای خالی تاثیر بسیاری بر تعیین دقیق این ضرایب دارد. فضاهای خالی به طور مستقیم اتصال مسیرهای حرکت سیال را کنترل می کنند و بنابراین مهمترین اثر را در محاسبات پتروفیزیکی دارند. همچنین جریان الکتریکی در سیال آبی مخزن، توسط اتصال این سیالات به یکدیگر کنترل می گردد که رابطه مستقیمی با نوع تخلخل دارد. ترکیب فضاهای خالی در گروههای مختلف مانند زون های مخزنی، دقت اندازه گیری شاخصهای آرچی و همچنین آب اشباعشدگی را کاهش میدهد. در نتیجه ضرایب آرچی باید برای هر نمونه و بر اساس مطالعات مقاطع نازک میکروسکوپی تعیین گردد و سپس این ضرایب برای این دسته نمونه ها در محاسبه اشباع آب مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت میتوان نتیجه گرفت که علاوه بر تاثیر بالای نوع فضای خالی در دقت شاخصهای به دست آمده، تراوایی و شعاع گلوگاه فضای خالی در تعیین شاخصهای آرچی تاثیری به مراتب کمتر از تاثیر فضای خالی دارند هرچند که در نظر گرفتن آنها میتواند در مطالعه خواص پتروفیزیکی سازندهای مورد مطالعه بسیار کاربردی باشد. تعیین دقیق میزان اشباع آب در نمونه های مخزنی، میزان دقیق حجم ذخیره برجا را نشان می دهد و اشتباه در محاسبه این عدد سبب زیان های جبران ناپذیر اقتصادی خواهد شد.

Keywords:

ضرایب آرچی , آب اشباعشدگی , نوع فضای خالی , رخساره منفذی , گونه سنگی , محاسبات احتمالی پتروفیزیکی