منابع مکتوب، طرق تحمل و نقش چندگانه راویان در اعتبارسنجی احادیث امامیه

بسیاری بر این باورند که تا سدهها، حافظه محدثان مخزن نگهداری احادیث امامیه، و زبانها سبب انتقال و انتشار آنها بوده اند؛ اما بررسی شواهد تاریخی، گواه آن است که آثار مکتوب، وظیفه مهم حراست و انتقال این میراث حدیثی را بر عهده گرفته اند. محدثان برای حفظ این آثار و با درخواست طالبان علم، آنها را در اختیار شاگردان و راویان دیگر قرار میدادند. این شیوه از نقلوانتقال، بهدلایل گوناگون، مانند اطمینان از برابری نسخه های نوپدید با متن اصلی، نیازمند سماع و قرائت بود. در گذر زمان برخی طرق دیگر تحمل حدیث نیز به این دو روش افزوده شد. بیشتر محدثان متعهد بودند برای رعایت شیوه استناددهی، در ابتدای احادیث برگرفته از آثار حدیثی، راویان منابع، مولفان آنها و راویان احادیث مندرج در منبع را ذکر کنند. نقش های گونه گون افراد دخیل در نقلوانتقال احادیث، ایجاب می کند که در اعتبارسنجی اخبار به میزان نقش آفرینی آنها توجه درخور شود. این نوشتار تلاش می کند با بررسی علل پیدایش طرق تحمل احادیث و سیر تاریخی دگرگونی های رخ داده در این فرایند، نشان دهد ضروری است در اعتبارسنجی احادیث براساس نقش های متنوع هر یک از نقش آفرینان در نقل وانتقال اخبار، ارزش گذاری متفاوتی به ایشان داده شود.

Keywords:

منابع حدیثی , اعتبارسنجی احادیث , راویان , طرق تحمل , قرائت , سماع , اجازه