امیر حسین محجوب - Shiraz University
صدیقه سینا - Shiraz University
رضا فقیهی - Shiraz University

تعیین طیف اشعه ایکس در مراکز مختلف رادیولوژی به لحاظ کنترل کیفی دستگاه امری مهم است. به دلیل اثر هم پوشی و زمان مرگ، این عمل با روش های ساده و با قرار دادن آشکارساز در مقابل پرتوهای ایکس تیوب میسر نیست. بنابراین برای به دست آوردن طیف اشعه ی ایکس، می توان از روش های غیرمستقیم چون طیف نگاری پرتوهای کامپتون تحت زاویه ۹۰ درجه استفاده کرد. طیف اصلی پرتو ایکس توسط ماتریس پاسخ، به ماتریس طیف کامپتون، به صورت یک دستگاه معادله مرتبط می شود. در این تحقیق به علت بدحالت بودن ماتریس ضرایب، از روش ریاضیاتی منظم سازی تجزیه مقادیر منفرد برش یافته ی اصلاح شده استفاده شد و طیف های اشعه ایکس بازیابی گردید و درنهایت دقت شکل طیف های به دست آمده را با طیف تئوری IPEM۷۸ مقایسه شد. برای مقایسه ی میزان نزدیکی طیف بازیابی شده به طیف تئوری، از پارامتر خطای جذر میانگین مربعات برای طیف های بازیابی شده و از پارامتر درصد خطای نسبی برای لایه ی نیمه کننده ی اول طیف ها استفاده شد. طبق نتایج به دست آمده در این تحقیق روش غیرمستقیم کامپتون با دقت بسیار خوبی (کم تر از %۵) قادر به بازیابی طیف اشعه ایکس می باشد و خطای این روش در به دست آوردن لایه ی نیمه کننده نیز کم تر از %۲ به دست آمد.

Spectrum unfolding, pile-up Effect, Compton Spectroscopy, Monte Carlo Method, ill-condition Equations, MTSVD Regularization Method., بازیابی طیف, اثر هم پوشی, طیف نگاری کامپتون, روش مونت کارلو, معادلات بدحالت, روش منظم سازی MTSVD.